Bir Finansman Kaynağı Olarak “Yastıkaltı Tasarruf” Ların Ekonomik Sisteme Kazandırılması Ve Tüketicilerin/Bireylerin Yastıkaltı Eğilimlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma

Abstract

“Yastıkaltı” (under-the-mattress savings) kavramı ile genellikle hane halkı tarafından yapılan tasarrufların finansal sistem dışında ve üretken olmayan bir şekilde saklanması anlaşılmaktadır. Bu kaynaklar genellikle altın ve benzeri kıymetli mücevherler ile çeşitli yabancı paralar ve bazen de Türk Lirası olabilmektedir. Yastıkaltı olarak ifade edilen bu birikimlerin yaklaşık tutarı 5 ile 7 bin ton altın ya da piyasa değeri olarak 160-220 milyar dolar olarak tahmin edilmektedir. Bir taraftan işletmelerimiz ve devletimiz finansal sorunlarla mücadele ederken ve özellikle kriz dönemlerinde birçok işletme finansman sağlamadaki sorunlar nedeniyle iflas etme tehlikesi ile karşı karşıya kalırken, bu kadar büyük finansman kaynağının atıl olarak yastık altında tutulması ekonomik açıdan oldukça büyük bir kayıptır. Bu çalışmada yastıkaltı birikimler konusu ele alınmakta ve konu hakkında çeşitli görüşler açıklanmakta ve halkımızın konu hakkındaki yaklaşımını ortaya koymak amacıyla yapılan bir anket uygulamasının sonuçlarına yer verilmektedir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre yastıkaltı yatırımların en önemli nedenleri, sosyal güvenceden yoksunluk, gelecek kaygıları, güvensizlik ve belirsizliklerdir. Yastıkaltının önlenebilmesi için daha etkili önlemlerin alınması gerektiği de ifade edilmektedir.

The concept of “under-the-mattress savings” refers to preserving or keeping of household savings out of the financial system in an unproductive way. These resources conclude in general gold and suchlike precious jewelry, local and foreign currency. Aproximate amount of so called “under-the-mattress savings” is estimated as 5 to 7 tons gold or as market value of 160 to 220 billion dolars. On the one hand corporations and state fight against financial problems and especially in crises times many businesses go bankruptcy, on the other hand such a big financial resource is being kept under the mattress which is a big lost from economical perspective. In this paper “under-the-mattress savings” is examined, different views are explained, and the conclusions of a survey, carried out with the aim of revealing the attitudes of our people on this topic, are presented. According to the conclusions of this study the most important reasons of “under-the-mattress savings” are lack of social security, future anxiety, insecurity and doubtfulness. To prevention “under-the-mattress savings” the more effective measures should be taken.