Soğuk Savaş Sonrası Dönemde Amerikan Müdahaleciliği ve Uluslararası Hukuk

Abstract

Amerikan müdahaleciliği 19. yüzyıldan beri kullanılan kavramlardır. Amerikan müdahaleciliğinin kökleri 1823 tarihli Monroe doktrinine dayanır. Bu doktrin ABD’nin Amerika kıtasında bulunan devletlerin iç işlerine müdahale etmesine imkan tanımıştır. ABD’nin Soğuk Savaş döneminde gerçekleştirdiği müdahaleler ile Soğuk Savaş sonrası dönemde gerçekleştirdiği müdahaleler arasında temel farklar vardır. Soğuk Savaş döneminde ABD genellikle “meşru hükümetin müdahale çağrısı”, “kendi vatandaşlarını koruma” ya da “meşru müdafaa” gibi gerekçeler gösterirken Soğuk Savaş sonrası dönemde “insani müdahale”, “terörle savaş” gibi uluslar arası hukukun yazılı kaynaklarına henüz girmemiş ve doktrinde çok tartışmalı olan gerekçeler ileri sürmektedir. Bu çalışmada Soğuk Savaş dönemindeki müdahaleler kısaca özetlenecek, Soğuk Savaş sonrası dönemde ve özellikle 11 Eylül sonrası dönemde ABD’nin “terörle savaş”ı üzerinde durulacaktır.

American interventionism is a term which has been used since the 19th century. American interventionism was based on the Monroe doctrine of 1823. This doctrine led US to intervene the internal affairs of countries located in the Americas. There are fundamental differences between the interventions carried out by the US in the Cold War era and the interventions occurred in the Post-Cold War era. During the Cold War period the US’s reasoning of interventions were “intervention by invitation of the legitimate government”, “protecting the nationals abroad” or “self defense”. However in the Post-Cold War era the interventions were based on controversial issues of international law such as “humanitarian intervention” and “war on terror”. This study will first summarize the interventions realized in the Cold War era and then the interventions in the Post-Cold War era, especially the US’s “war on terror” after the September 11th will be analyzed.