Öğretmen adaylarının sosyal sermaye ve girişimcilik düzeylerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının sosyal sermaye ve girişimcilik düzeylerinin değerlendirilmesi, sosyal sermaye ve girişimcilikleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi ve sosyal sermayelerinin girişimciliklerini yordama düzeyinin incelenmesidir. Araştırma nicel ve betimsel nitelikte olup tarama modeline göre desenlenmiştir. Araştırmanın evrenini, 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Türkiye'deki devlet üniversitelerinin eğitim fakültelerinde bulunan Temel Eğitim Bölümlerinin, Okul Öncesi Eğitimi ve Sınıf Eğitimi Anabilim Dalları'nda öğrenim gören öğretmen adayları oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemi ise Atatürk, Çanakkale Onsekiz Mart, Dokuz Eylül, Ondokuz Mayıs ve Uşak Üniversiteleri'nin Eğitim Fakülteleri'ndeki Okul Öncesi ve Sınıf Eğitimi Anabilim Dalları'nın birinci ve dördüncü sınıflarında öğrenim görmekte olan öğretmen adayları olarak belirlenmiştir. Araştırmanın örneklemini ölçüt örnekleme yöntemi ile belirlenmiş olan üniversitelerde öğrenim görmekte olan 811 öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, araştırmacı ve danışmanı tarafından geliştirilmiş olan "Üniversite Öğrencilerine Yönelik Sosyal Sermaye Ölçeği" ve Deveci ve Çepni (2015a) tarafından geliştirilmiş olan "Öğretmen Adaylarına Yönelik Girişimcilik Ölçeği" ile toplanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde, verilerin normallik varsayımının sağlandığı durumlarda kullanılan testlerden Bağımsız Örneklemler t-Testi ve Bağımsız Örneklemler İçin Tek Faktörlü Varyans Analizi (One-Way Anova), basit doğrusal korelasyon tekniklerinden Pearson Momentler Çarpımı yani Pearson Korelasyon Katsayısı, yordayıcı değişkenin yordanan değişkendeki değişimlerin ne kadarını açıkladığını tespit etmek için Basit ve Çoklu Doğrusal Regresyon analizleri yapılmış ve determinasyon katsayıları hesaplanmıştır. Sosyal sermaye ile girişimcilik ve girişimciliğin boyutları arasındaki nedensel ilişkiyi incelemek için yapısal eşitlik modeli kullanılmış ve yol analizi oluşturulmuştur. Araştırma bulgularına göre öğretmen adaylarının sosyal sermaye ve girişimcilik düzeyleri ortalamanın üzerinde çıkmıştır. Ayrıca öğretmen adaylarının sosyal sermaye düzeylerinin cinsiyet, öğrenim görülen bölüm ve sınıf düzeyi ve mezuniyetten sonra çalışılmak istenen sektöre göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı ancak herhangi bir öğrenci topluluğuna ve sivil toplum kuruluşuna üye olma durumuna göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının girişimcilik düzeylerinin ise öğrenim görülen bölüme göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı ancak öğrenim görülen üniversite, cinsiyet, öğrenim görülen sınıf düzeyi, herhangi bir öğrenci topluluğuna ve sivil toplum kuruluşuna üye olma durumu ve mezuniyetten sonra çalışılmak istenen sektöre göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte, öğretmen adaylarının sosyal sermaye ve girişimcilikleri arasında orta düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki görülürken sosyal sermayenin, girişimciliğin düşük düzeyde ancak anlamlı bir yordayıcısı olduğu tespit edilmiştir. Yapısal eşitlik modeli ile kurulan yol analizinde de sosyal sermayenin girişimciliği yüksek düzeyde etkilediği ancak girişimciliğin yenilikçi olma boyutunu etkilemediği belirlenmiştir.

The aim of this study is to evaluate the prospective teachers' social capital and entrepreneurship levels, determine the relationship between social capital and entrepreneurship, and examine the predicting level of social capital towards entrepreneurship. The research, which is quantitative and descriptive, was designed according to the survey model. Prospective teachers studying at Early Childhood and Elementary Education Departments of the public universities in the 2017-2018 academic year constituted the population of the study. The sample of the study was determined as the 811 prospective teachers studying in the first and fourth grades of Early Childhood and Primary School Education Departments at Atatürk, Çanakkale Onsekiz Mart, Dokuz Eylül, Ondokuz Mayıs and Uşak Universities' Education Faculties determined using criterion sampling method. The data of the study was collected by the Social Capital Scale for University Students developed by the researcher and his advisor, and the Entrepreneurship Scale for Teacher Candidates developed by Deveci and Çepni (2015a). In the analysis of the research data, Independent Samples t-Test and Single Factor Analysis of Variance (One-Way Anova), Pearson Moment Multiplication and Pearson Correlation Coefficient, Simple and Multiple Linear Regression analyzes were performed and determination coefficients were calculated. In order to examine the causal relationship between social capital and the dimensions of entrepreneurship and entrepreneurship, path analysis was developed with structural equation model. According to the findings, the social capital and entrepreneurship levels of the prospective teachers are higher than the average. In addition, it has been determined that the social capital levels of the prospective teachers do not differ significantly according to gender, department and class level studied, and the desired sector to work after graduation, but differ significantly according to the status of being a member of student organization and non-governmental organization. It has been found out that the entrepreneurship levels of the prospective teachers do not differ significantly according to the department studied, but they differ significantly according to the university studied, gender, class level, membership to student organization and non-governmental organization and the desired sector to work after graduation. It has been revealed that there is a moderate, positive and significant relationship between prospective teachers' social capital and entrepreneurship, and social capital is a low but significant predictor of entrepreneurship. In the path analysis established with the structural equation model, it has been determined that social capital affects entrepreneurship at a high level but does not affect being innovative dimension of entrepreneurship.