Çanakkale'nin Eceabat ilçesinde yetiştiriciliği yapılan bazı zeytin çeşitlerinin (Olea europaea L.) pomolojik özellikleri ile zeytinyağı kalite bileşenlerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma Çanakkale'nin Eceabat yöresinde yetiştiriciliği yapılan Ayvalık, Gemlik ve Arbequina zeytin çeşitlerinin pomolojik özellikleri ile zeytinyağı kalite bileşenlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmada bitki materyali olarak toplanan Ayvalık zeytin çeşidi Eceabat Merkez, Alçıtepe Köyü, Kum Otel, Kocadere Köyü ve Büyük Anafarta Köyünden, Gemlik zeytin çeşidi İsmetpaşa Mahallesi ve Büyük Anafarta Köyünden, Arbequina zeytin çeşidi Kocadere Köyünden alınmıştır. Hasat edilen çeşitlerde pomolojik özellikleri; meyve eni (mm), meyve boyu (mm), meyve ağırlığı (g), çekirdek eni (mm), çekirdek boyu (mm), çekirdek ağırlığı (g), meyve indeksi (boy/en), meyve/et oranı (%) ve olgunluk indeksi değerleri incelenmiştir. Zeytinyağı kalite bileşenleri; peroksit tayini (meq O2/kg yağ), toplam fenol değerleri (mg/kg GAE), UV absorbans değerleri (K232, K268 ve Delta K), kırılma indisi (nD 20oC), serbest asitlik (% Oleik Asit Cinsinden) ve iyot sayısı incelenmiştir. Ayrıca söz konusu zeytinyağlarından yağ asidi kompozisyonları belirlenerek Çanakkale'nin Eceabat ilçesi zeytinyağlarının karakterizasyonu gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, peroksit tayini (meq O2/kg yağ), toplam fenol değerleri (mg/kg GAE), UV absorbans değerleri (K232, K268), kırılma indisi (nD 20oC), serbest asitlik (% Oleik Asit Cinsinden) ve iyot sayısı değerlerinin Türk Gıda Kodeksi ve pirina yağı tebliğinde natürel sızma zeytinyağları için olması gereken değerlere uygunluk gösterdiği görülmüştür.

This research was carried out to determine the pomological characteristics and olive oil quality components of Ayvalık, Gemlik and Arbequina olive varieties grown in the Eceabat region of Çanakkale. Ayvalık olive variety collected as plant material in the study was taken from Eceabat Center, Alçıtepe Village, Kum Hotel, Kocadere Village and Büyük Anafarta Village, Gemlik olive variety was taken from İsmetpaşa Neighborhood and Büyük Anafarta Village, and Arbequina olive variety was taken from Kocadere Village. Pomological characteristics of the harvested varieties, fruit width (mm), fruit length (mm), fruit weight (g), seed width (mm), seed length (mm), seed weight (g), fruit index (length/width), fruit/fruit flesh (%) in harvested varieties rate and maturity index values were examined. Olive oil quality components peroxide determination (meq O2/kg oil), total phenol values (mg/kg GAE), UV absorbance values (K232, K268 and Delta K), refractive index (nD 20oC), free acidity (% in Oleic Acid) and iodine number were investigated. In addition, the fatty acid compositions of the mentioned olive oils were determined and the characterization of the olive oils of Çanakkale's Eceabat district was carried out. As a result of the study, it has been seen that peroxide determination (meq O2/kg oil), total phenol values (mg/kg GAE), UV absorbance values (K232, K268), refractive index (nD 20oC), free acidity (% in Oleic Acid) and iodine number values are in accordance with the values required for virgin olive oils in the Turkish Food Codex and pomace oil communiqué.