Vakf-ı Lâzım ile İlgili Tespit ve Tahliller

Abstract

Kur’ân-ı Kerîm’in tilâvetinde âyetlerdeki murâd-ı ilâhînin anlaşılabilmesini temin için mushaflarda yer verilen vakf alametlerine riayet edilmesi önem arz eder. Bu bağlamda değerlendirilen vakf alametlerinden birisi, ilk olarak Ebû Ca‘fer Muhammed b. Tayfûr es-Secâvendî’nin (ö. 560/1164) ihdas ettiği ve mushaflarda (? (remzi ile gösterilen vakf-ı lâzımdır. Secâvendî’nin vakf tasnifi içerisinde en önemli vakf türü sayılan vakf-ı lâzımın inceleneceği bu çalışmada, öncelikle bu vakf türünün kavramsal çerçevesi, vakf-ibtidâ ilim tarihindeki yeri, önemi ve diğer vakf türleri ile benzer ve farklı yönleri üzerinde durulmuş; daha sonra ülkemiz mushaflarındaki vakf-ı lâzım alameti bulunan âyetlerin kategorik tasnifi ile bazı âyetlerin tahliline yer verilmiştir. Bunun neticesinde vakf-ı lâzım alameti bulunan yerlerdeki vakf gerekliliğinin gerekçesi tespit edilmeye çalışılmış ve aynı gerekçeyi ihtiva eden bazı yerlerde bu tarz bir vakf yaklaşımının tercih edilmemesinin muhtemel nedenleri değerlendirilmiştir.

İt’s important to conform to the signs of waqf in the Quran in due course of reading Quran for the purpose of understanding the divine intention. One of the signs is the waqf al-lazım which descried by Abu Ca‘far Muhammad b. Tayfur al-Sajawandi (d. 560/1164) and symbolized as (? (in the Quran texts. In this study, that analyze the waqf al-lazım considered to be the most important kind of waqf in the Sajawandi’s classification of waqfs, initially, the conceptual framework of this type of waqf and it’s position in the history of the discipline of Waqf and Ibtida (stopping and starting) and it’s similar and different aspects among other kinds of waqfs will be examined. Afterward, the categorical classification of al-ayats (verses of the Quran) included the sign of waqf al-lazım will be discussed. As a result of this study we will determine the reasons or probable reasons of the necessity of the waqf in al-ayat that include signs of waqf al-lazım.