Kurumsal Yönetişim Uygulamalarının Analizi: Borsa İstanbul’da İşlem Gören Turizm Şirketlerinde Bir Araştırma

Abstract

Çalışmada Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörü olan turizm sektörü ele alınmış ve Borsa İstanbul’da (BIST) işlem gören turizm şirketleri incelenmiştir. Araştırmanın amacı; turizm sektöründe faaliyette bulunan ve BİST’te işlem gören halka açık A.Ş.’lerin kurumsal yönetişim uygulamalarını Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ilkelerinden yararlanılarak pay sahipleri, kamuyu aydınlatma ve şeffaflık, menfaat sahipleri ve yönetim kurulu alt boyutlarında değerlendirmektir. Çalışmadaki veriler turizm şirketlerinin kamuyu aydınlatma platformu, kendi internet sitelerinde bulunan faaliyet raporları, kurumsal yönetim uyum raporları ile web sayfaları incelenerek elde edilmiş ve içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışmada turizm sektöründe faaliyette bulunan şirketler, holding statüsünde olanlar ile holding statüsünde olmayanlar şeklinde karşılaştırmalı olarak incelenmiş ve daha sonra söz konusu şirketlerin kurumsal yönetişim uygulamaları arasındaki farklılıklar belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular; holding statülü turizm şirketlerinin kurumsal yönetişim uygulamalarının kamuyu aydınlatma ve şeffaflık ile yönetim kurulu alt boyutlarında daha güçlü, pay sahipleri ile menfaat sahipleri alt boyutunda daha yetersiz olduğunu göstermektedir. Araştırmada holding statülü olmayan turizm şirketlerinin kurumsal yönetişim uygulamalarının kamuyu aydınlatma ve şeffaflık alt boyutunda daha güçlü, diğer tüm boyutlarda ise daha yetersiz olduğu görülmüştür. Araştırma bulguları; menfaat sahipleri ile yönetim kurulu boyutlarına holding statülü şirketlerin, holding statülü olmayan şirketlere göre daha fazla önem verdiğini göstermektedir.

In the study, the tourism sector that is the leading sector of Turkish economy was discussed and tourism companies that are traded in Borsa Istanbul were examined. Corporate governance practices of enterprises operating in the tourism sector were assessed in terms of shareholders, stakeholders, board of directors, public disclosure and transparency sub-dimensions by considering the CMB principles in the study. The data in the study were obtained by analyzing the tourism companies’ activity reports available in the public disclosure platform and the company websites; corporate governance compliance reports and the articles of associations and the data were subject to content analysis. In the study, the companies operating in the tourism sector were examined comparatively as those having the status of holding company and those not having the status of holding company and then the differences between the corporate governance practices of the said companies were identified. Research findings show that; corporate governance practices of holding tourism companies are stronger in the sub-dimensions of the board of directors and public disclosure and transparency, but inadequate in the sub-dimension of shareholders and stakeholders. In the survey, it was found that corporate governance practices of non-holding tourism companies are stronger in public disclosure and transparency sub-dimension of the corporate governance practices and inadequate in all other dimensions. Research findings show that; holding companies pay more attention to stakeholders and board of directors sub-dimensions than non holding companies.