İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi Ders Kitabının Okunabilirlik ve Yaş Düzeyine Uygunluk Açılarından Değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmada İlkokul 4.sınıf İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi ders kitabının okunabilirlik ve yaş düzeyine uygunluk açılarından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma verilerine nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemiyle ulaşılmıştır. İncelenen doküman, 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda okutulması önerilen ilkokul 4.sınıf ‘İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi’ ders kitabıdır. Araştırmanın amacına yönelik olarak her ünitenin konu içeriklerinden 100 kelimelik bilgi metinleri rastgele seçilmiş ve okunabilirlikleri FleschKincaid Formülü, Gunning Fog İndex ve Ateşman tarafından Türkçe için geliştirilen formüllere göre hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda; İlkokul dördüncü sınıf İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi ders kitabındaki bilgi metinlerinin Flesch-Kincaid formülüne göre incelendiğinde çok zor olduğu ve okunabilirlik yaşının ise 25 ve üstü olduğu, Gunning Fog İndex formülüne göre okunabilirlik seviyesi açısından zor olduğu, Ateşman formülüne göre ders kitabının bilgi metinlerinin okunabilirlik seviyesi açısından birinci metnin çok zor; iki ve dördüncü metinlerin orta güçlükte; üç, beş ve altıncı metinlerin ise zor olduğu, ders kitabının bilgi metinlerinin tümünün Felsch-Kincaid, Gunning Fog İndex ve Ateşman formüllerinin ortalamalarına göre zor olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda ilkokul dördüncü sınıf İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi ders kitabında yer alan bilgi metinlerinin öğrencilerin düzeyine uygun olmadığı söylenebilir. Bu sonuçlardan hareketle, ders kitaplarındaki okuma metinlerinin öğrencilerin yaş ve seviyelerine uygun olarak hazırlanmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.

In this research, it was aimed to evaluate the 4th grade primary school human rights, citizenship and democracy textbook in terms of readability and age level. The research data was obtained through the document review with qualitative research methods. The document examined is the 4th grade 'Human Rights, Citizenship and Democracy' textbook, which is recommended to be taught in schools affiliated to the Ministry of National Education in the 2017-2018 academic year. For the purpose of the study, 100 words of information texts were randomly selected from the subject contents of each unit and their readability was calculated according to the Flesch-Kincaid Formula, Gunning Fog Index and the formula of Ateşman for Turkish. As a result of the research, the information texts of the fourth grade primary school human rights, citizenship and democracy textbook are very difficult when examined according to the Flesch-Kincaid formula, and readability age is 25 or more; according to the Gunning Fog Index formula, it is difficult to read in terms of readability level; according to Ateşman formula, in terms of the readibility level, the first text is very difficult, the second and the fourth texts are moderately difficult, and the third, fifth and sixth texts are difficult. All of the texts of the course book are found difficult when the average of the Felsch-Kincaid, Gunning Fog Index and Ateşman formulas is taken. According to the obtained data, it can be said that the information texts in the fourth grade primary school human rights, citizenship and democracy textbook do not conform to the level of the students. In the light of these results, it is recommended the reading texts in the textbooks be developed in accordance with the age and level of the students.