Fransa ve Türkiye’deki Okullarda Yürütülen Rehberlik Hizmetlerinin İncelenmesi: Karşılaştırmalı Durum Çalışması

Abstract

Çalışmanın amacı, Fransa ve Türkiye’de ilkokul-ortaokul düzeyinde yürütülen rehberlik hizmetlerinin, rehberlik hizmetlerinin yürütülmesinden sorumlu kişilerin görüşleri doğrultusunda iki ülke arasında karşılaştırma yapılarak incelenmesidir. Çalışma, nitel araştırma desenlerinden karşılaştırmalı durum çalışması deseni ile ele alınmıştır. Çalışma grubu, amaçlı örnekleme yöntemlerinden benzeşik örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Çalışma, Fransa’dan 6 ve Türkiye’den 6 olmak üzere toplam 12 katılımcı ile yürütülmüştür. Çalışmada verilerin toplanmasında, görüşme tekniği; verilerin analizinde ise betimsel analiz kullanılmıştır. Çalışmada, ortaokullar düzeyindeki rehberlik hizmetlerinin Fransa’da “baş eğitim danışmanı”, Türkiye’de ise “rehberlik öğretmeni” şeklinde adlandırılan branş öğretmenlerince yürütüldüğü sonucuna ulaşılmıştır. Rehberlik hizmetleri ile ilgili yürütülen dersler açısından iki ülke karşılaştırıldığında elde edilen sonuçlar, Fransa’da hem ilkokul hem ortaokul düzeyinde rehberlik hizmetleri ile ilgili dersin bulunmadığını fakat Türkiye’de ortaokulun son sınıfında “Rehberlik ve Kariyer Planlama” adında bir derse yer verildiğini göstermektedir. Çalışmada Türkiye’deki ortaokullarda Fransa’daki ortaokullardan farklı olarak yöneltme hizmetleri kapsamında, bazı meslek gruplarından kişilerle okullarda söyleşi yapıldığı, üst eğitim kurumlarına okul gezilerinin düzenlendiği, öğrencilere meslek belirleme testlerinin uygulandığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Fransa’daki ortaokullarda Türkiye’deki ortaokullardan farklı olarak rehberlik hizmetleri kapsamında gerçekleştirilen uygulama ise staj uygulamasıdır. Çalışmadan rehberlik hizmetleri ile ilgili Türkiye’de, rehberlik hizmetlerine yeterince önem verilmediği, öğrencilerle yapılan birebir görüşmelerde aksaklıkların yaşandığı, okullardaki rehberlik öğretmeni sayısının yetersiz olduğu, ortaokullardaki “Rehberlik ve Kariyer Planlama” dersinin amaca yönelik kullanılamadığı gibi sorunlarla karşılaşıldığı anlaşılmaktadır. Çalışmada, Fransa’daki ortaokul öğrencilerinin kendi istekleri veya rehberlik hizmetlerinde sunulan tavsiyeler doğrultusunda bir üst eğitim kurumuna gidebildikleri sonucu göz önünde bulundurularak Türkiye’deki ortaokulların rehberlik uygulamalarında bu konuda düzenlemeler yapılması önerilmektedir.

The purpose of this study is to analyse the guidance services provided for primarysecondary schools in France and Turkey by means of a comparison of two countries based on the insights of the people in charge for carrying out the guidance services. The study was conducted with a comparative case study, which is among qualitative research patterns. The study group was chosen through the analogous sampling method, one of the purpose sampling methods. A total of 12 participants, 6 in Turkey and 6 in France, participated in the study. The data were collected through interview method and analysed through descriptive analysis. The study concluded that “chief education advisor” in France and “guidance teacher” in Turkey are the responsible branch teachers providing guidance services at secondary school level. Based on the results of the comparison of both countries in terms of the guidance-related courses, it was found that there is no course in France related to both primary and secondary school guidance services whereas there is a course titled “Guidance and Career Planning” in the last year of secondary school in Turkey. The study further revealed that unlike the secondary schools in France, the secondary schools in Turkey invite some professionals to the school to make a speech, organize school trips to higher educational institutions and administer certain tests intended to identify occupational tendency to students. The secondary schools in France, differently from those in Turkey, perform an internship as a part of guidance services. In regard to the guidance services in Turkey, the study demonstrated that not enough attention is being paid to the guidance services; that there are some disruptions in the interviews performed with the students; that the number of guidance teachers in the school is not sufficient; that the course titled “Guidance and Career Planning” in secondary schools is not utilized in line with its intended purpose. Given that the study concluded that the secondary-school students in France are able to go to a higher educational institution according to their own requests or depending on the recommendations provided in the guidance services, it is suggested that the guidance services in the secondary schools in Turkey are reorganized accordingly.