Dördüncü sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersindeki özerklik desteği algılarının motivasyon, girişimcilik ve yaratıcılık ile ilişkisi
Künye
Arcagök, S. (2016) Dördüncü sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersindeki özerklik desteği algılarının motivasyon, girişimcilik ve yaratıcılık ile ilişkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.Özet
Bu araştırma, ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler dersine yönelik özerklik desteği algılarının derse yönelik akademik motivasyon, girişimcilik ve yaratıcı düşünme becerilerine etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Günümüzde, öğrenci merkezli, öğrencinin karar verme süreçlerine katıldığı, ilgi ve beklentilerinin dikkate alındığı beceri temelli yaklaşımların öğretim programlarındaki ağırlığı artmaktadır. Bu çerçevede söz konusu yaklaşımların gerçekleşme düzeyinin belirlenmesi büyük önem taşımaktadır. Araştırmada karma araştırma yöntemlerinden açımlayıcı sıralı karma yöntem kullanılmıştır. Açımlayıcı sıralı karma yöntemde nicel verilere dayalı olarak nitel veriler toplanmaktadır. Araştırmanın birinci aşamasını oluşturan nicel boyutun örneklemine 487 öğrenci katılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasını oluşturan nitel boyutun çalışma grubuna ise 30 dördüncü sınıf öğrencisi gönüllü olarak katılmıştır. Dördüncü Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Özerklik Desteği Algısı Ölçeği, Dördüncü Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Akademik Motivasyon Ölçeği, Dördüncü Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Girişimcilik Becerisi Ölçeği, Dördüncü Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Yaratıcı Düşünme Becerisi Ölçeği, yarı yapılandırılmış görüşme ve gözlem formu araştırmanın veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen nicel veriler; yüzde ve frekans, t-testi, tek yönlü varyans analizi, F-testi, Tukey testi ve yol analizi tekniğiyle incelenmiştir. Araştırmanın nitel verilerinin analizinde ise içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde SPSS paket programından yararlanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise N-Vivo programı kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler dersine ilişkin özerklik desteği algısına büyük oranda sahip olduklarını göstermektedir. Ayrıca, öğrencilerin Sosyal Bilgiler dersine yönelik hem içsel hem de dışsal motivasyona sahip oldukları ortaya çıkmıştır. İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler dersine yönelik özerklik desteği algıları ve akademik motivasyonlarının cinsiyete göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte, öğrencilerin derse ilişkin girişimcilik ve yaratıcı düşünme becerilerinin cinsiyete göre anlamlı farklılık gösterdiği de belirlenmiştir. Bununla birlikte akademik başarı ortalamasının dördüncü sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler dersine yönelik özerklik desteği algıları, akademik motivasyonları, girişimcilik ve yaratıcı düşünme becerileri üzerinde etkili bir değişken olduğu ortaya çıkmıştır. Bulgulardan elde edilen yol analizi sonuçları, dördüncü sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler dersine ilişkin özerklik desteği algılarının, derse yönelik akademik motivasyonlarını doğrudan etkilediğini göstermiştir. Ayrıca, öğrencilerin derse yönelik özerklik desteği algıları, dersle ilgili girişimcilik becerilerini doğrudan ve dolaylı olarak etkilemiştir. Yol analizi sonuçlarının ortaya çıkardığı bir diğer bulgu ise, öğrencilerin Sosyal Bilgiler dersine ilişkin özerklik desteği algılarının dersle ilgili girişimcilik becerilerini de hem doğrudan hem de dolaylı olarak etkilemesidir. Anahtar Kelimeler: Algı, girişimcilik becerisi, gözlem formu, içerik analizi, karma yöntem motivasyon, öğrenci özerklik desteği, yaratıcı düşünme becerisi, yol analizi tekniği. The study aims to evaluate the effects of autonomy support of the perceptions of the fourth grade primary school students towards the Social Studies course on their academic motivation, entrepreneurship and creative thinking skills in relation to the course. To this end, the study examines whether there is a relationship between the perception of the fourth grade primary school students on autonomy support towards the Social Studies course and their academic motivation, entrepreneurship and creative thinking skills in relation to the course. Today, the educational programs include more and more student-centered, skills-based approaches in which students participate in decision-making process and their interests and expectations are taken into consideration. In this regard, it is of great importance to determine the extent that these approaches are put into practice. The study used exploratory sequential mixed method design. Exploratory sequential design requires the collection of qualitative data based on quantitative data. The sample of quantitative dimension, forming the first phase of the study, consisted of a total of 487 students while a total of 30 fourth grade students voluntarily participated in the work group of the qualitative dimension, forming the second phase of the study. The data of the study were collected by means of the Academic Motivation Scale for the Social Studies Course in the Fourth Grade, Entrepreneurship Skill Scale for the Social Studies Course in the Fourth Grade, Creative Thinking Skill Scale for the Social Studies Course in the Fourth Grade, semi-structured interviews and observation forms. The quantitative data obtained in the study were analyzed through percentage and frequency, t-test, one-way analysis of variance, F-test, Tukey test and the technique of path analysis. The qualitative data of the study were examined by means of the content analysis technique. SPSS software package was employed in the analysis of quantitative data while N-Vivo program was used in the analysis of the qualitative data. The results of the research findings indicated that the fourth grade primary school students largely perceived autonomy support for the Social Sciences course. Moreover, the students were found to have both intrinsic and extrinsic motivation towards the Social Sciences course. The study revealed that there is a significant difference in terms of gender between the perception of the fourth grade primary school students for autonomy support and their academic motivations for the Social Studies course. Furthermore, the results showed that the entrepreneurship and creative thinking skills of the students in the course vary significantly in terms of gender. The average academic achievement score of the fourth grade students is an effective variable for their perceptions of autonomy support towards the Social Studies course, their academic motivations, their entrepreneurship and creative thinking skills. The findings of the study demonstrated that the perceptions of autonomy support of the fourth grade primary school students towards the Social Studies course have a direct or indirect impact on their academic motivations, their entrepreneurship and creative thinking skills towards the course. The results of the path analysis obtained by the findings indicated that the perceptions of the fourth grade students on the autonomy support for the Social Studies course had a direct impact on their academic motivations towards the course. Moreover, the perceptions of the students on the autonomy support directly and indirectly affected their entrepreneurship skill towards the course. Another finding on the results of the path analysis is that the perceptions of the students on the autonomy support towards the Social Studies course had a direct and indirect impact on their entrepreneurship skills as well. Key Words: Autonomy support for students, Social Sciences course, motivation, entrepreneurship skill, creative thinking skill, mixed method.