1917 Yılında Kafkas Cephesi’nde III. Ordu’ya Mensup 1869-1898 Doğumlu Askerler Üzerinde Yapılan Ankete Göre Askerlerin Aile Yapısı ile İlgili Bazı Bilgiler.

Abstract

Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na girmesiyle açılan ilk cephe olma özelliğine sahip olan Kafkas (Doğu) Cephesi oldukça yıpratıcı muharebelere sahne olmuştur. 1914 yılı Aralık ayı içinde başlayan çarpışmalar sonucunda binlerce Türk askeri ya çarpışmalarda ya aşırı soğuklar nedeniyle donarak şehit olmuş ya da yaralı veya hasta olarak savaş dışı kalmıştır. 1917 yılında 3. Ordu’ya mensup askerlerden 1869-1898 yılları arasında doğan yani 19-48 yaş aralığındaki askerlere, aile yapılarını içeren bir anket uygulanmıştır. Bu anketler bir çizelge halinde hazırlanmıştır. Çizelgenin sol sütununda otuz üç adet soru bulunmaktadır. Ankette yer alan soruları genel olarak dokuz ana başlıkta, ancak özel olarak ise daha fazla alt başlıkta tasniflendirebilmek mümkündür. Buna göre, söz konusu anketteki soruların birinci ana başlığı, askerlerin medeni durumları ile ilgilidir. Bu ana başlığın altında, askerlerin evli olup olmadıkları, evli olanların kaç evli oldukları, eşlerinin vefat edip etmedikleri ve boşanmış olup olmadıkları sorularına cevap aranmıştır. İkinci ana başlık, 15-35 yaş aralığında çocukları olan askerlerin belirlenmesine çalışılan bir başlıktır. Bu ana başlığın alt başlıklarında ise yukarıda belirtilen yaş aralığındaki çocuklara sahip askerlerin oranları ayrı ayrı tespit edilmeye çalışılmıştır. Üçüncü ana başlık altında hayatta olan çocuk sahibi askerler tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu ana başlığın altında çocuk sahibi askerlerin birden dörde ve daha fazlasına sahip olup olmadıkları ve bunların oranının ayrı ayrı tespiti yapılmaya çalışılmıştır. Ankete dahil edilen askerlere ait formlarda geçen vilayetlerin bazıları şunlardır: Sivas, Ankara, Erzurum, Samsun, Trabzon, Konya, Adana, Kayseri, İzmir, Giresun, Ordu, Tokat, Amasya, Van, Diyarbakır, Halep, Kastamonu, Bursa, Harput (Elazığ), İstanbul, Musul, Edirne, Bitlis, Kayseri, Adana vd. Anketlerde vilayet adı verilmeden direk geçen kazaların çoğu Karadeniz bölgesindendir. Kazaların bazıları şunlardır: Fatsa, Ünye, Çarşamba, Tirebolu, Of, Hopa, Erbaa, Vakfıkebir, Alucra, İskilip, Develi, Zile, İspir, Akçaabat vd

Caucasian (Eastern) Front, the first front opened upon the Ottoman Empire’s entering the First World War, witnessed severe battles. In the battles that began in December 1914, thousands of Turkish soldiers were lost in the action or by freezing because of the extremely cold weather or were put out of action as wounded or sick. In 1917, a survey on their family structure was implemented to the soldiers of the 3rd Army, who were born between 1869 and 1898 - in other words, between 19 and 48 years old. The survey consisted of thirty-three questions in the left column. Those questions can be classified roughly under 9 general topics, or more specific sub-domains. The first main topic was about the marital status of the soldiers and the sub-domains were “whether soldiers were married or not”, “if yes, how many times they got married”, “whether their wives were dead or alive” or “whether they were divorced or not”. The second main topic aims to identify soldiers between 15 and 35 years who had children. The sub-domains are intended to describe the ratio of the soldiers who had children in the abovementioned age range. The third main domain is about the number of the soldiers whose children were alive and aims to identify the number of their children; 1 to 4 or more than 4. Some of the provinces which were recorded in the forms of the soldiers included in the survey are Sivas, Ankara, Erzurum, Samsun, Trabzon, Konya, Adana, Kayseri, İzmir, Giresun, Ordu, Tokat, Amasya, Van, Diyarbakır, Halep, Kastamonu, Bursa, Harput (Elazığ), İstanbul, Musul, Edirne, Bitlis, Kayseri, Adana, etc. Most of the subdistricts which were put in the forms without mentioning the province are from Black Sea Region. Some of the subdistricts are Fatsa, Ünye, Çarşamba, Tirebolu, Of, Hopa, Erbaa, Vakfıkebir, Alucra, İskilip, Develi, Zile, İspir, Akçaabat, etc.