Çanakkale'de pazarlardan örneklenen şeftali ve nektarinlerde pestisit kalıntılarının araştırılması
Künye
Dülger, H. (2022). Çanakkale'de pazarlardan örneklenen şeftali ve nektarinlerde pestisit kalıntılarının araştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.Özet
Bu çalışmada, Çanakkale'de pazarlardan toplanan şeftali ve nektarinlerde bulunan boscalid, tebuconazole ve chlorpyrifos kalıntılarının belirlenmesi ve risk değerlendirilmesinin yapılması amaçlanmıştır. Çalışmanın metot doğrulama kısmında pestisit içermeyen şeftali ve nektarin örnekleri, pestisitlerin MRL seviyelerinin 0,1, 1,0 ve 10,0 katı seviyesinde spike edilmiştir. Analizlerde QuEChERS-LC-MS/MS yöntemi uygulanmıştır. Her 3 pestisitin dedeksiyon limiti MRL'nin altında bulunmuştur. Tüm metodun geri alımı nektarinde %113,61, şeftalide ise %113,51 oranındadır. Bu rakamlar SANTE geri alım (%60-140) ve tekrarlanabilirlik sınırları (≤%20) içindedir. Şeftali ve nektarinler Çanakkale Cuma pazarından 12 hafta boyunca (3 örnekleme haftası/ay) 5 farklı tezgahtan toplanmıştır. Örnekleme zamanı ve tezgâh bazında örneklerin her birinde kalıntılar araştırılmıştır. Hiçbir örnekte kalıntı seviyesi MRL değerini aşmamıştır. Şeftalide en fazla 567,80 µg/kg, nektarinde ise 322,10 µg/kg boscalid kalıntısı bulunmuştur. Bu kalıntı seviyeleri MRL değerlerinin sırasıyla 1/10'u ve 1/15'i düzeyindedir. Tebuconazole için maksimum kalıntı seviyeleri şeftali için 47,53 µg/kg nektarin için ise 56,96 µg/kg olup bunlarda sırasıyla MRL değerinin 1/12'sine ve 1/10'una karşılık gelmektedir. Bütün örneklerde chlorpyrifos kalıntısı dedeksiyon limitinin altında bulunmuştur. Teorik Maksimum Günlük Alım risk değerlendirmesi WHO Kılavuzuna göre yapılmış ve bu 3 pestisitin kronik maruziyet riski seviyesi saptanmıştır. Bu çalışma sonuçlarına göre kronik maruziyet düşük bulunmuştur ve şeftali ve nektarin tüketiminde bu 3 pestisitin insan sağlığına riski bulunmamıştır. In this study, it was aimed to determine the boscalid, tebuconazole and chlorpyrifos residues in peaches and nectarines sampled from Çanakkale markets and to evaluate their risk. In the method verification part of study, pesticide-free peach and nectarine matrix were fortified with pesticides at 0,1, 1,0 and 10,0 times the MRL levels. Analyses were performed with QuEChERS-LC-MS/MS method. The pesticide detection limits of 3 pesticides were below the MRL. Method overall recoveries were 113,61% and 113,51% for nectarine and peach, respectively. These figures were between the SANTE recovery (60-140%) and repeatability (≤20%) ranges. Peaches and nectarines were sampled from 5 stands at Çanakkale Cuma Bazaar for 12 weeks (3 sampling week/month). Residues were investigated in each samples based on sampling times and stands. None of the samples were not included above MRL level. Maximum levels of 567,80 and 322,10 μg/kg boscalid residues were detected in peach and nectarine, respectively, corresponding approximately 1/10 and 1/15 of the MRL. Maximum levels of 47,53 μg/kg and 56,90 μg/kg tebuconazole were detected in peach and nectarine, respectively, corresponding approximately 1/12 and 1/10 of the MRL. The residues of chlorpyrifos in all samples were below LOQ. Theoretical Maximum Daily Intake Risk assessment were carried out WHO Guideline and chronic exposure levels determined. According to our findings, pesticides chronic exposure levels were low and there was no risk to human health in terms of 3 pesticides in peach and nectarine consumption.