Sığacık körfezi, orkinos ağ kafes işletmesinde akıntı ve çevresel parametre dinamiğinin incelenmesi ve modellenmesi

Abstract

Bu çalışma ile hızla gelişen açık deniz su ürünleri yetiştiricilik faaliyetlerinin, su kalitesi parametreleri üzerine etkisinin incelenmesi ve modelleme programı ile desteklenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, İzmir ili Seferihisar ilçesi, Sığacık Körfezinde bulunan bir orkinos yetiştiricilik tesisinde belirlenen istasyonlarda (Kafes ve Referans İstasyonları), Mayıs 2018- Ocak 2019 tarihleri arasında mevsimsel olarak gerçekleştirilmiştir. Türkiye'de birçok kıyısal alanda uygulanan HYDROTAM-3D Pro modelleme programına ait rüzgâr iklimi, dalga iklimi, hidrodinamik ve su kalitesi alt modelleri çalıştırılmıştır. Kafes ve referans istasyonlarının yüzey, orta ve dip tabakalarındaki fiziko-kimyasal değişkenlere (Sıcaklık, tuzluluk, çözünmüş oksijen, askıda katı madde, klorofil-a ve besin tuzları) ait veriler, istatistiksel (SPSS, 2021, Pearson Korelasyon analizi) olarak incelenererek, değerlerin birbirleri ile yakın olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, belirlenen istasyonlardan elde edilen fiziko-kimyasal değişkenlere ait sonuçlar, su kalitesi alt modeli sonuçları ile de karşılaştılarak, sonuçların uyumlu olduğu görülmüştür. Rüzgâr iklimi alt modelinde; Sığacık Körfezinde, ECMWF (European Centre for Medium-Range Weather Forecasts) arşiv verilerine göre, 6 saatlik deniz üstü rüzgâr tahminleri ile rüzgârın esme yönünün baskın olarak Kuzey (N) yönünden olduğu belirlenmiştir. Dalga iklimi alt modelinde, ECMWF rüzgar verileri ile dalga modellemesi gerçekleştirilmiştir. Çalışmada CEM ampirik yöntemi kullanılarak, baskın dalga yönünün kuzey (N) olduğu görülmektedir. Akıntı alt modelinde; ECMWF'e ait rüzgâr verilerinden, yoğunluk için çalışmanın yapıldığı dönemde Sığacık Körfezi'nde elde edilen sıcaklık ve tuzluluk verilerinden yararlanılmıştır. Sığacık körfezinde yüzey suları baskın olarak güneybatı (SW) yönüne doğru ilerlediği belirlenerek, körfez içinden açık olan güney tarafına doğru sürüklenme görülmektedir. Su kalitesi değişkenlerinin düzenli takibi ve modelleme programlarının yaygın olarak su ürünleri yetiştiricilik tesislerininde kullanılması, çevresel olumsuzlulukların önceden tespiti için önerilebilir.

In this study, it is aimed to examine the effects of rapidly developing aquaculture activities on water quality parameters and to support them with a modeling program. The study was carried out seasonally between May 2018 and January 2019 at the determined stations (Cage and Reference Stations) in a tuna farming facility located in Sığacık Bay, Seferihisar district of İzmir. Wind climate, wave climate, hydrodynamic and water quality sub-models of the HYDROTAM-3D Pro modeling program applied in many coastal areas in Turkey were run. The data of the physico-chemical variables (Temperature, salinity, dissolved oxygen, suspended solids, chlorophyll-a and nutrient salts) in the surface, middle and bottom layers of the cage and reference stations were analyzed statistically (SPSS, 2021, Pearson Correlation analysis), and the values were determined. found to be close to each other. In addition, the results of the physico-chemical variables obtained from the determined stations were also compared with the results of the water quality submodel and it was seen that the results were compatible. In the wind climate submodel; According to the archive data of the ECMWF (European Center for Medium-Range Weather Forecasts) in Sığacık Bay, it has been seen that the wind direction is predominantly from the North (N) direction with the 6-hour offshore wind forecasts. In the wave climate submodel, wave modeling was performed with ECMWF wind data. Using the CEM empirical method in the study, it is seen that the dominant wave direction is north (N). In the current submodel; Wind data of ECMWF, temperature and salinity data obtained in Sığacık Bay during the study period were used for density. According to the results of the current modeling, it can be said that the surface waters in the Sığacık Bay are predominantly moving towards the southwest (SW) direction, and it can be mentioned that there is a drift from the bay towards the open south side. Regular monitoring of water quality variables and the widespread use of modeling programs in aquaculture facilities can be recommended for pre-detection of environmental problems.