Okul yöneticilerinin koçluk yeterlilikleri ile otantik liderlik yatkınlıkları arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışmada; öğretmen görüşlerine göre okul yöneticilerinin koçluk yeterlilikleri ile otantik liderlik yatkınlıkları arasındaki ilişki araştırılmıştır. Öğretmen görüşlerinin cinsiyet, mesleki kıdem ve görev yapılan okul kademesi gibi demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığı irdelenmiştir. Araştırmanın oranlı küme örnekleme yoluyla belirlenen örneklem grubunu, 2016-2017 eğitim öğretim yılında Çanakkale'nin merkez ilçesi ile Ayvacık, Biga, Gelibolu ve Yenice ilçelerindeki devlet okullarında görev yapan 575 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen "Okul Yöneticilerinin Koçluk Yeterlilikleri Ölçeği", Walumbwa ve arkadaşları (2008) tarafından geliştirilen "Otantik Liderlik Ölçeği" ve araştırmacı tarafından oluşturulan "Kişisel Bilgi Formu" ile elde edilmiştir. Çalışmanın bulgu ve sonuçları, ölçekler ve form ile elde edilen verilerin SPPS 23.0 ve AMOS 21.0 uygulamaları kullanılarak çözümlenmesi ile ortaya konulmuştur. Araştırma ilişkisel tarama modeli esas alınarak desenlenmiş; betimleyici istatistikler, bağımsız örneklem -t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelasyon katsayısı, basit ve çoklu doğrusal regresyon analizleri uygulanmıştır. Okul yöneticilerinin koçluk yeterlilikleri hakkındaki öğretmen görüşlerinde cinsiyet değişkenine göre "sosyal yeterlilikler", "eğitim bilimleri yeterlilikleri", "araştırma-geliştirme yeterlilikleri" ve "sorun çözme yeterlilikleri" alt boyutlarından hiçbirinde anlamlı bir ilişki görülmemektedir. Mesleki kıdem ve görev yapılan okul kademesi değişkenine göre bütün boyutlarda anlamlı farlılıklar bulunmaktadır. Okul yöneticilerinin koçluk yeterlilikleri ile ilgili öğretmen görüşlerinde toplamda cinsiyete göre anlamlı bir farklılık bulunmazken; mesleki kıdem ve görev yapılan okul kademesine göre anlamlı farklar bulunmaktadır. Otantik liderlik özellikleri ile ilgili öğretmen görüşlerinde sadece görev yapılan okul kademesi değişkenine göre anlamlı farklılıklar olduğu görülmektedir. Okul yöneticilerinin koçluk yeterlilikleri ile otantik liderlik yatkınlıkları arasında güçlü ilişkilerin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bireysel olarak öğretmenlerin mesleki gelişimleri ile örgütsel olarak okul gelişimini kolaylaştırmak ve daha demokratik okul ortamları oluşturmak için okul yöneticilerinin koçluk yeterliliklerinin daha etkili kullanılarak okullarda koçluğa dayalı yönetim anlayışının yaygınlaştırılması konusunda bir takım önerilerde bulunulmuştur.

This study explores the relationship between the coaching competency and predisposition to authentic leadership of school administrations according to the views of teachers. Teachers' comments were examined to see if they differ with respect to gender, professional seniority and the grade level of the school they worked. The sample group which was determined by the method of proportional cluster sampling is composed of 575 teachers working in public schools in central district of Canakkale, Ayvacik, Biga, Gelibolu and Yenice districts during the academic year 2016-2017. Research data is obtained from "School Administrators' Coaching Competency Scale" developed by the researcher, "Authentic Leadership Scale" developed by Walumbwa et al. (2008) and "Personal Information Form" created by the researcher. Findings and results of the study are presented by analysing the data obtained through scales and forms using SPSS 23.0 and AMOS 21.0 applications. The study was designed based on the relational survey model; descriptive statistics, unpaired -t test, one-way analysis of variance (ANOVA), correlation coefficient, simple and multiple linear regression analyses were conducted. According to the teacher comments regarding the school administrators' coaching competency, there is not any statistically significant relationship between the sub dimensions of social competence, competence in educational science, competence in research and development, problem solving competence and the variables of gender. There are statistically significant differences in all the dimensions related to the variables of professional seniority and the grade level of the school they worked. According to the teacher comments regarding the school administrators' coaching competency, while there is no statistically significant difference with respect to the gender; there are significant differences with respect to professional seniority and grade level of the school they worked. As for the teacher comments regarding the authentic leadership characteristics, significant differences are seen only with respect to the field of study and grade level of school they worked. As a result, it is revealed that there are strong relations between the school administrators' coaching competency and predisposition to authentic leadership. Finally, some suggestions are made to generalize the coaching approach in school administrations by using more effectively the coaching competence of school administrators in order to establish a democratic environment at schools and to facilitate the professional development of teachers personally and development of schools organizationally.