Merlot ve Cabernet Sauvignon Üzüm Çeşitlerinde (Vitis vinifera L.) Çiçek Salkımı Çiçek Organ Taslaklarının Morfolojik Gelişim Safhalarının Belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma asma çiçek salkımı ile çiçek organ taslaklarının gösterdiği morfolojik değişimlerin gelişim dönemleri ile birlikte ortaya konulması amacıyla yürütülmüştür. ‘Merlot’ ve ‘Cabernet Sauvignon’ (Vitis vinifera L.) üzüm çeşitlerinin çiçek organ taslaklarının oluşumu ve gelişimi mikroskop altında incelenmiştir. Tomurcuk örnekleri, 2016 yılı Mart ayı başından başlayarak 5-10’ar gün arayla alınarak Mayıs ayı ortasına kadar FAA solüsyonu içinde muhafaza edilmiştir. Çiçek salkımı taslağının belirginleşmesinden sonra çiçek organ taslakları sırasıyla çanak yaprak, taç yaprak, erkek organ ve dişi organ olarak farklılaşmıştır. Günümüz literatür bilgisine ek olarak, özellikle eşey organlarının gelişimi aşamaları daha detaylandırılmıştır. Elde edilen görüntüler, taç yaprak taslağının tepe noktasında birleşip kaliptrayı oluşturmadan hemen öncesinde erkek organ taslağının gelişmeye başladığını ve erkek organ taslakları ile takip eden dişi organ taslağı gelişiminin ortalama 5 gün içerisinde hızlı bir kütlesel büyüme sonucunda tamamlandığını ortaya koymuştur. Çalışma, ‘Merlot’ ve ‘Cabernet Sauvignon’ çiçeklerinde, kış dinlenme dönemi içerisinde gözlerde generatif organ taslaklarının yapılanmasına yönelik bir gelişme olmadığını, çiçek organ taslaklarının farklılaşmasının sürmeyle birlikte Nisan ayında başladığını ve bütün çiçek organ taslaklarının yaklaşık üç haftalık kısa bir dönemde şekillendiğini ortaya koymuştur.

This research aimed to determine development period of inflorescence with floral primordia of grapevine in association with growth period. Growth and development of inflorescence and flower primordia of ‘Merlot’ and ‘Cabernet Sauvignon’ grape cultivars (Vitis vinifera L.) were examined under microscopy. Bud samples were taken every 5 to 10 days starting from the beginning of March to mid-May in 2016 and they were preserved in FAA solution. After inflorescence primordium became clear, floral primordia differentiated in the order of sepals, petals, androecium, and gynoecium. In addition to the literature today, stages of sexual organ development were further detailed. Images obtained indicated that androecium primordia started to develop just before the calyptra emerged around the edges at the top and that development of both androecium and gynoecium primordia occurred within 5 days of each other with swift mass growth. This study showed that in the flowers of ‘Merlot’ and ‘Cabernet Sauvignon’, floral organ differentiation started to grow after budbreak in April and that all floral parts completed their differentiation and growth within short period of three weeks.