Avrupa Birliği ile Mali İşbirliği ve Kırsal Girişimcilik Projeleri: Çanakkale İli IPARD Örneği

Abstract

Türkiye’nin uzun vadeli gelişme perspektifine paralel olarak kırsal kalkınma vizyonu 10. Kalkınma Planında; “Temelde yerel potansiyel ve kaynakların değerlendirilmesini, doğal ve kültürel varlıkların korunmasını esas alarak, kırsal toplumun iş ve yaşam koşullarının kentsel alanlarla uyumlu olarak, yöresinde geliştirilmesi ve sürdürülebilir kılınmasıdır” şeklinde belirlenmiştir. (Benzer ifade 10. Planın “Kırsal Kalkınma” bölümünde de bulunmaktadır. İfade güncellenebilir). Diğer taraftan Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) tam üyelik sürecinde AB mali yardım mekanizması yeniden tanımlanmış, AB mali yardımları “Katılım Öncesi Yardım Aracı (Instrument for Pre-Accession-IPA)” ile tek çatı altında ve tek bir hukuki çerçevede toplanmıştır. Beş bileşene sahip olan IPA’nın Kırsal Kalkınma Bileşeni (IPARD) çerçevesinde küçük ve orta ölçekli tarım işletmelerinin çeşitli fonlarla desteklenerek güçlendirilmesi ve rekabet şanslarının artırılabilmesi hedeflenmiştir. Bu işletmelerin desteklenmesinde kurumsal olarak 4 Mayıs 2007 tarih ve 5648 sayılı kanun ile “Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumlarının (TKDK)” kurulmasına karar verilmiştir. Bu çalışmada kırsal alanda özellikle küçük ve orta ölçekli tarımsal işletmelerin desteklenmesi ve girişimcilik kabiliyetlerinin teşvik edilmesi amacıyla uygulanan projeler, Türkiye ve Çanakkale özelinde incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre Çanakkale ilinde bazı ilçelerde bölgesel üretim potansiyelinin yeterince değerlendirilemediği tespit edilmiştir. Bu ilçelerde tarıma dayalı ekonomik yatırım potansiyelinin geliştirilmesine dönük öneriler sunulmuştur.

Turkey’s rural development vison in parallel with its long-run development perspective in the 10th Development Plan is defined as” developing and ensuring the sustainability of rural society’s working and living conditions in the region in accordance with the urban areas based on basically the local potential and evaluation of resources and the conservation of natural and cultural assets”. On the other hand, the EU financial aid mechanism was redefined in the Turkey’s full membership process to the European Union (EU) and EU financial aid and “Instrument for Pre-Accession-IPA)” were gathered under a single roof and in a single legal framework. In the context of IPA Rural Development component (IPARD) having five components, it is aimed at strengthening by several funds and increasing the competitive power of small and medium-sized agricultural holdings. Agriculture and Rural Development Support Institution (ARDSI) was decided to establish by the Law of 5648 dated 04 May 2007 to support institutionally these holdings. In this study, the projects implemented to support small and medium-sized agricultural holdings, in particular and to encourage the entrepreneurial capabilities of these holdings were examined specific to Turkey and Çanakkale. According to the results of the study, it is determined that the regional production potential in some towns in Çanakkale is not utilized sufficiently. Suggestions towards the development of economic investment potential based on agriculture in these towns are presented.