Sosyal girişimciliğin başarı faktörlerinin girişimci kişilik ve dönüştürücü liderlik bağlamında araştırılması

Abstract

Sosyal girişimcilik toplumsal sorunların çözümü için oluşturulan organizasyonlar tarafından gerçekleştirilen yenilikçi faaliyetleri kapsamaktadır. Sosyal girişimci terimi ise finansal kardan çok sosyal amaçları gerçekleştirmeye çalışan kişileri tanımlamaktadır. Sosyal girişimcilik ve sosyal girişimci kavramları 1980'lerden beri kullanılıyor olmasına rağmen olgu olarak yeni değildir. Her toplumda öteden beri sosyal girişimcilik faaliyetlerinin var olduğu söylenebilir. Bu çalışmada, girişimciliği etkileyen kişisel-psikolojik faktörlerden olan başarı ihtiyacı, risk alma eğilimi, belirsizliklere karşı toleranslı olma, yenilikçi olma ile dönüştürücü liderin özellikleri olan idealize edilmiş etki/karizma, ilham verici motivasyon, entelektüel teşvik ve bireysel ilginin sosyal girişimciliğin alt boyutları olan; sosyal içerikli misyon sahibi olma, sosyal değer yaratma, sosyal girişim fırsatlarını görme, kaynak yaratma ve sürdürülebilirliği sağlama ve sosyal ağlardan faydalanma faktörlerine etkileri ve bu faktörler arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Araştırma Türkiye'de sosyal girişimcilik faaliyetlerinde bulunan aile, çevre, çocuk, eğitim, engelliler, kadın, sağlık ve yardım alanında faaliyet yürüten sivil toplum kuruluşlarının başkanları üzerinde gerçekleştirilmiştir. Veriler anket yöntemi ile web üzerinden, yüz yüze görüşme ve faks yoluyla toplanmıştır. Kullanılabilir durumda olan 223 anket elde edilmiş ve analizler bu anketler üzerinden gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Ayrıca t-testi, Tukey HSD testi ve tek yönlü varyans analizinden faydalanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; sivil toplum kuruluşları liderlerinin sosyal girişimcilik ve dönüştürücü liderlik algılamaları oldukça yüksek düzeyde bulunmuş, girişimciliği etkileyen kişisel-psikolojik faktörlerden olan başarı ihtiyacı ile yenilikçi olma algılamaları yüksek düzeyde, risk alma eğilimleri ve belirsizliklere karşı toleranslı olma algılamaları ise orta düzeyde bulunmuştur. Sonuç olarak yapılan çalışma ile girişimcilik, dönüştürücü liderlik ile sosyal girişimcilik arasındaki etkileşimler araştırılmış ve bu üç kavram arasında önemli ilişkiler tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulguların sosyal girişimcilik alan yazınına katkı sağlaması hedeflenmektedir.

Social entrepreneurship includes innovative activities carried out by organization which was constructed to solve the social problems. However, the term ?social entrepreneur?, defines people who work to reach social aims rather than financial profit. Although the concepts ?entrepreneurship? and ?social entrepreneur? have been used since 1980?s, they have been phenomenon for so long. It can be said that there have been social entrepreneurship activities in every society all along. In this study, need for achievement, risk propensity, tolerance of ambiguity, innovativeness which are among the individual-psychological factors that affect Idealized Influence/ charisma, Inspirational Motivation, Intellectual Stimulation, Individualized Consideration which are characteristics of a transformational leader, on the factors of having a social mission, creating social value, creating social value recognizing social opportunities, creating resources and maintaining sustainability and benefiting from social networks which are sub-dimensions of social entrepreneurship and the relationships among these factors were researched. The research was carried out on families, environment, children, education, the handicapped, women, directors of non-governmental organizations that conduct activity in the fields of health and aid. The data were collected over the website through survey method, face to face meetings and fax. 223 surveys were acquired and these analyses were carried out through these surveys. Structural equation modeling was used in the analysis of these data. In addition, confirmative factor analysis; correlation analysis; t-test; Tukey HSD test and unilateral variance analysis were used as benefits. As a result of these analyses, it was found that the leaders of non-governmental organizations have a very high sense of transformational leadership, a high sense of achievement need and being innovative which are individual-psychological factors that affect entrepreneurship, a moderate sense of willingness to take risk and being tolerant of uncertainty. As a consequence, interactions among entrepreneurship; transformational leadership and social entrepreneurship were researched in this study and important relationships were determined among these three concepts. It is aimed that findings obtained from this study will contribute to social entrepreneurship literature.