Hastane işletmelerinde performans ölçümü ve muhasebe bilgi sistemi ile ilişkilendirilmesi temelinde bir uygulama

Abstract

Hastaneler; teşhis, tedavi, rehabilitasyon ve koruyucu sağlık hizmeti sunan, bünyesinde bilimsel araştırmaların gerçekleştirilmesini sağlayan ve aynı zamanda bir eğitim kurumu olarak faaliyet gösteren hizmet işletmeleridir. Bu hizmetlerin gerçekleştirilmesinde, ortaya konmuş amaç ve hedefler doğrultusunda faaliyetlerin planlanması; faaliyet sonuçlarının ölçülmesi ve planlananlarla karşılaştırılması; sonuçların değerlendirilmesi ve bu temelde karar alınması önem taşımaktadır. Performans ölçümü olarak tanımlanan bu süreçle, hastaneler geleceklerine yön vereceklerdir. Hastanelerin faaliyet sonuçlarını tanımlayabilmeleri ve sonuçlarını hedefleriyle karşılaştırarak performans ölçümü yapabilmeleri için güvenilir, gerçek ve zamanlı bilgiye ihtiyaçları olacaktır. Hastane işletmelerinin ihtiyaç duydukları güvenilir bilgi akışı, iyi tasarlanmış ve kapsamlı bir yönetim bilgi sisteminin kurulması ve uygulanması ile sağlanabilecektir. Yönetim bilgi sisteminin bir parçası olan muhasebe bilgi sistemi; işletmenin muhasebe bilgileri için bir tür dağıtım sistemidir. Hastane işletmeleri, teknolojik temelde tasarlanmış bir muhasebe bilgi sisteminin sağlayacağı veri ve bilgilerle birim ve hizmet bazında performans ölçümü yapabilecek; fiyat belirleme, yatırım ve hizmet çeşitleri gibi konularda daha doğru kararlar verebilecek; maliyet analizi, bütçeleme, karlılık analizi gibi çalışmaları başarı ile gerçekleştirebilecektir. Bunun sonucunda hastanelerin performansı artacaktır. Bu çalışmada, hastane işletmelerinde performans ölçümü ve muhasebe bilgi sistemi ilişkisi, hastane işletmeleri için önerilmiş performans ölçüm modeli kapsamında, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi (SUAH) örnek alınarak incelenmiştir. Önerilen performans ölçüm modelinin Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi'nde uygulanması halinde, mevcut muhasebe bilgi sistemindeki eksiklerin neler olduğu ve sistemdeki değişimin nasıl gerçekleştirilebileceği ele alınmış ve bütünleşik bir sisteme nasıl ulaşılabileceği konusunda öneriler sunulmuştur.

Hospitals are service organisations that offer preventive health services together with diagnosis, treatment and rehabilitation and that provide oppotunity for academic researches being educational institutions. During the provision of these services, it is important to plan the activities in accordance with aims and targets; to measure the results of activities and to compare them to the planed ones; to assess the results and to make decisions to this effect. With this process described as performance measurement, hospitals can give direction to the future. Hospitals need confidential and real information on time, in order to determine the results of their activities and to measure their performance by comparing the results to the mission. The confidential information flow which the hospitals need, can be provided by installing and implementing of a well designed and extensive management information system. Accounting information system as a subcontinent of management information system, is a kind of distribution system for accounting information of organisation. Hospitals can make performance measurement on unit and service base; make proper decisions on such matters as price determination, range of investments and services; successfully accomplish the activities as cost analysis, budgeting and profitibility analysis through the data and information suppied by an accounting information system which designed on a technological basis. Eventually, the performance of hospitals will increase. In this study, the relationship between performance measurement and accounting information system has been examined by taking Çanakkale Onsekiz Mart University Health Application and Reseach Hospital as a sample, within the context of proposed performance measurement model for hospitals. The deficiencies and diversification of the present accounting information system has been discussed and how to access an integrated system has been suggested, if the proposed performance mesurement model is used for Heath Appication and Research Hospital.