Çanakkale Cephesi’nde 5’inci Ordu Menzil Teşkilatı

Abstract

Tarih boyunca kazanılan büyük zaferler; cephe hattında alınan isabetli kararlar, uygulanan mükemmel harekât planlarının yanı sıra harp sahasında orduların her türlü lojistik ihtiyaçlarını eksiksiz ve kesintisiz olarak karşılayan geri hizmet sistemlerinin varlığıyla mümkün olmuştur. Çanakkale zaferinin elde edilmesinde de bu lojistik destek birimlerinin katkısı yadsınamaz. Osmanlı Devleti, Balkan Savaşları öncesinde Alman menzil sistemini örnek alarak oluşturduğu yeni askeri lojistik sistem sayesinde, cephe gerisini zamanın icaplarına göre hazırlamıştır. Menzil teşkilatı olarak adlandırılan bu sistem sayesinde muharip ordunun her türlü lojistik ihtiyaçları eksiksiz olarak karşılanabilmiştir. Çanakkale Cephesi’nde, muharip ordunun lojistik ihtiyaçlarını sistemli bir şekilde yürütebilmek amacıyla yürürlükte bulunan Menzil Hizmet Yönetmeliğine istinaden 5’inci Ordu Menzil Müfettişliği ihdas edilmiştir. Bu teşkilat sayesinde ordunun insan kaynaklarını ve muharebe gücünü arttıran her türlü lojistik malzeme, kısa sürede en uçtaki siperlere kadar noksansız olarak ulaştırılabilmiştir. Ülkenin içinde bulunduğu imkânsızlıklara rağmen Türk ordusunun savunma gücü, menzil teşkilatının özverili çalışmaları sayesinde ayakta kalmıştır. Teşkilatın başarılı çalışmaları sayesinde, cephedeki ordunun harp kabiliyeti artmış ve Çanakkale Cephesi’nde büyük başarı elde edilmiştir. Bu çalışmada Türk ordusunun muharip gücünü teşkil eden 5’inci Ordu’nun lojistik faaliyetlerini yürüten 5’inci Ordu Menzil Müfettişliği’nin kuruluş amacı, görev ve fonksiyonları ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Böylece ordunun lojistik hizmetlerini yürüten menzil teşkilatının, harbin gidişatı ve kazanılması üzerindeki etkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Great victories in the history have been made possible only through right decision-making on frontlines, implementation of excellent operational plans, and availability of back-up systems that provide complete and uninterrupted coverage of all logistical needs of the armed forces. The contribution of these logistical support units cannot be denied in Dardanelles victory. Thanks to the new military logistics system created imitating the German range system as an example before the Balkan wars, the Ottoman Empire prepared its rear lines according to the necessities of the time. Thanks to this system, which was called range organization, all kinds of logistic needs of the combatant army could be met completely. The 5th Army Range Inspectorate was established at the Dardanelles Front to carry out the logistic requirements of the combatant army in a systematic manner in accordance with the Range Service Regulation. By means of this organization, any kind of logistic material that would increase the human resources and combat power of the army could be transported to the frontmost trenches in a short time. Despite the impossibilities of the country, the defense forces of the Turkish army survived thanks to the self-sacrificing efforts of the range organization. Thanks to the successful works and efforts of this organization, the army’ combat effectiveness and ability had increased, which resulted in gaining a great success on the Dardanelles Front. This study aims to address the founding purpose, duties and functions of the 5th Army Range Inspectorate, which had carried out logistic activities of the 5th Army that had constituted the combat power of the Turkish army. Thus, this study intends to reveal the impact of this range organization, which had carried out the logistics services of the army, on progress and winning of the war.