1949 Sonrası Hariçte Doğu Türkistan Davası ve Tayvan Yönetiminin Tutumu

Abstract

1949 yılında Doğu Türkistan’ın Komünist Çin işgaline uğramasıyla vatanlarından ayrılan ve büyük çoğunluğu Türkiye’ye yerleşen Doğu Türkistanlılar, davalarını dünya kamuoyuna duyurabilmek için büyük bir çaba ve yoğun bir çalışma içerisine girmiştir. Doğu Türkistanlıların, Komünist Çin’e karşı azmi, gayreti ve heyecanını kendi siyasi beklentileri doğrultusunda kullanmak isteyen Tayvan yönetimi, aynı zamanda Doğu Türkistanlıların birlik, beraberlik ve kararlılığını ortadan kaldırmak için sinsi bir politika uygulamıştır. Tayvan yönetiminin sinsi siyasetine alet olan bir kısım Doğu Türkistanlılar, davalarına zarar vermekle kalmamış, daha kötüsü birbirlerine düşmüştür. Önceleri sözlü olarak yapılan karalama kampanyaları daha sonra yazılı basın yoluyla iftiralara kadar varmıştır. Bu çalışmada, Tayvan yönetiminin bir kısım Doğu Türkistanlıları kendi politik çıkarları için nasıl suiistimal ettiği ve zaman içerisinde bir kısım Doğu Türkistanlıların nasıl birbirlerine düştükleri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

In 1949, as soon as East Turkestan was occupied by the Communist China, Uighurs began to migrate from their homeland and the majority of them settled in Turkey. After that they made effort and work hard to announce their struggle to the World. Taiwan Goverment wanted to use their tenacity, effort and enthusiasm against Communist China for their own political expectations. Taiwan Goverment implemented also a hidden policy to eliminate the organization, cooperation and stability of Uighurs. Those who have believed the insidious policy of the Goverment not only damaged the struggle but also started to fall out each other. At first smear campaign was made orally but later it was extended to the print media. In this paper, it was tried to put forward how the Taiwan government used people from East Turkestan for their own political benefits and over time how those people started quarreling.