Interkulturelle differenzen und kulturbedingte konflikte im fremdsprachenunterricht. Eine empirisch-qualitative untersuchung

Abstract

Als Gegenstand dieser Masterarbeit wird das Thema “Interkulturelle Differenzen und Kulturbedingte Konflikte im Fremdsprachenunterricht Eine Empirisch – Qualitative Untersuchung" gewählt. Es ist eindeutig, dass die Verwirklichung der Kommunikation durch Sprechen, also aus verbaler Sicht, keine richtige Kommunikationsweise ist. Damit Menschen auch aus sozialer und kultureller Sicht sich gegenseitig verstehen, sollte die Kultur der anderen Person bekannt sein. Um also aus verbaler und kultureller Sicht eine problemlose Kommunikation der Individuen untereinander herzustellen, wird durch Feststellen und vorsichtige Inhandnahme der Problemthemen den Individuen, welche die Sprache lernen, der Respekt vor dem Anderen gelehrt. Der Fremdsprachenunterricht ist der Ort der Begegnung mit der fremden Kultur und dies ist der Grund dafür, dass die interkulturellen Hintergrundbilder im Mittelpunkt der Fremdsprachenerziehung stehen. Es ist nicht nur ausreichend, die Kommunikation verbal durchzuführen, sondern auch eine problemlose kulturelle und soziale Kommunikation aufzubauen. In Fremdsprachenunterrichten, in denen Situationen interkulturelle Probleme verursachen und Verschiedenheiten besonders betont werden und dementsprechend geeignete Lehrmethoden in die Hand genommen werden, ist es möglich, Problemsituationen in einen funktionierenden Zustand, welcher positive Auswirkungen haben kann, umzuwandeln. Die Inhandnahme der Lösungen der interkulturellen Differenzen und kulturbedingten Konflikte, die nötige Art der Unterrichtsinhalte, von denen man profitieren sollte und die nötigen Verhaltensweisen beim Lehren der interkulturellen Kommunikationsmethode haben das Hauptproblem dieser Arbeit gebildet. In dieser Studie wurde der Beitrag des Fremdsprachenunterrichts zur Lösung interkultureller Differenzen und kulturbedingte Konflikte und das angestrebte Lehrverhalten in der interkulturellen Kommunikationsmethode zum Forschungsthema gemacht. Mithilfe einer Umfrage wurde versucht zu bestimmen, ob sich die angehenden Fremdsprachenlehrer in den vergangenen Jahren in den Fremdsprachenunterrichten mit interkulturellen Unterschieden und kulturbedingten Konflikten auseinandersetzen, ob die angehenden Fremdsprachenlehrer über ausreichendes Wissen zum Thema “interkulturelle Differenzen und kulturbedingte Konflikte im Fremdsprachenunterricht” verfügen. Desweiteren wurde versucht andere solche Themen zu bestimmen. Es wurde festgestellt, dass fast alle Lehrerkandidaten der Meinung sind, dass Fremdsprachenunterrichte im Hinblick auf die Aufhebung interkultureller Vorurteile und Streitigkeiten sehr wichtig sind. Sie haben durch sinngemäße Bekanntgabe ihrer Begründung in der Mittelpunkt gestellt, dass sie sehr wohl bewusst zu diesem Thema sind. Außerdem wurde gesehen, dass Unterrichte zur “interkulturellen Kommunikation in der Schule” Institut für Deutsche Sprache und Literatur an der Technischen Universität Dortmund in Deutschland stattfanden und in den Unterrichten Themen wie “interkulturelle Differenzen” und “kulturbrdingte Konflikte” ausreichend thematisiert wurden und es wurde festgestellt, dass dieses dazu beitrug, dass die unterschiedliche Kulturen ohne Vorurteile anerkannten.

Bu çalışmada tez konusu olarak “ Yabancı dil dersinde kültürlerarası farklılıklar ve kültür temelli anlaşmazlık sorunları. Ampirik- Nitel bir araştırma” başlığı belirlenmiştir. İletişimin sadece konuşarak yani dilsel açıdan gerçekleştirilmesinin tam ve doğru bir iletişim şekli olmadığı aşikardır. İnsanların sosyal ve kültürel açıdan da birbirlerini doğru anlaması için karşıdakinin kültürüne aşina olması gerekmektedir. Dolayısıyla bireylerin birbirleriyle dilsel ve kültürel açıdan sorunsuz iletişim kurabilmelerini sağlamada, öncelikle sorun olan konuların açığa çıkarılması ve bunların dikkatli bir şekilde ele alınarak, dil öğrenen bireylerin ötekine karşı saygılı olma yolunda eğitilmesi gerekmektedir. Yabancı dil dersi yabancı kültürle de karşılaşmanın doğrudan gerçekleştiği yerdir ve bu nedenle kültürlerarası içerikler bugün yabancı dil eğitiminin merkezine oturmuştur. İletişimin sadece dilsel açıdan gerçekleştirilebiliyor olması yeterli değildir, kültürel ve sosyal açıdan da sorunsuz bir iletişimin kurulabilmesi gerekir. Yabancı dil derslerinde kültürlerarası sorunlara neden olan durumlar ve farklılıkların özellikle vurgulanması ve buna uygun öğretme yöntemlerinin ele alınması sayesinde, bu sorun olan durumlar olumlu sonuçlar doğuracak işlevsel bir hale dönüştürülebilir. Ders içeriği için gerekli olan ve faydalanılması gereken kültürlerarası farklılıkların ve kültürel çatışmaların çözümlerinin ele alınış biçimi ve kültürlerarası iletişim metodu öğretimindeki davranış biçimleri bu çalışmanın ana sorunsalını oluşturmuştur. Bu çalışmada yabancı dil dersinin kültürlerarası farklılıklar ve kültür temelli sorunların çözümüne katkısı ve kültürlerarası iletişim yöntemindeki öğretme davranışlarının nasıl olması gerektiği, araştırma konusu yapılmıştır. Çalışmada bir anket yardımıyla yabancı dil öğretmeni adaylarının, geçmiş yıllardaki yabancı dil derslerinde kültürlerarası farklılıklar ve kültür temelli sorunların ele alınıp alınmadığı öğretmen adaylarının yabancı dil derslerinde kültürlerarası farklılıklar ve kültür temelli sorunlar konusunda yeterli bilgi sahibi olup olamadıkları gibi konular saptanmaya çalışılmıştır. Öğretmen adaylarının neredeyse tamamı yabancı dil derslerinin, kültürlerarası önyargıları ve anlaşmazlık durumlarının ortadan kaldırılması açısından önemli olduğu konusunda hemfikir olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adayları gerekçelerini anlamlı bir şekilde bildirerek bu konuda son derece bilinçli olduklarını ortaya koymuşlardır. Ayrıca Almanya’da Dortmund Teknik Üniversitesinde Kültürlerarası İletişim dersleri gözlemlenmiş ve derslerde kültürlerarası faklılıklar ve kültür temelli anlaşmazlık konularına yeterince yer verildiği ve bunun öğrencilerin farklı kültürlere önyargısız bakmalarına katkı sağladığı tespit edilmiştir.