Türkiye’de merkezi idareye bağlı taşra örgütlenmesi ve mali-idari özerklik ilişkisi: Bozcaada örneği

Abstract

Tez, merkezi yönetim ve onun taşra örgütlenmelerinin mali ve idari özerklik ilişkisini Bozcaada ilçesi üzerinden incelemiştir. Bir örnek olay çalışması olarak tezde, ikincil kaynaklardan literatür taraması yapılmış ve teorik çerçeve oluşturulmuştur. Kaymakamlık kaynakları, arşivler ve ilçe özel idare kurulunun yazılı resmi kaynakları üzerinden doküman analizi yapılarak incelenen Bozcaada’nın idari sisteminin özgünlüğü ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Türkiye’de sadece Bozcaada ve Gökçeada ilçelerinde geçerli olan ve bu iki adaya has olarak çıkarılan Bozcaada ve İmroz(Gökçeada) Kazalarının Mahalli İdareleri Hakkında, 25/06/1927 tarihli, 1151 sayılı kanun, mali idari özerklik için önemli bir yasal düzenleme çerçevesi sunmaktadır. Tez, bu kanunun düzenlemeleri ve iki adadaki mevcut taşra örgütleri olan ilçe özel idare kuruluşlarının uygulamalarını temel alarak; Türkiye’deki merkezi idare sisteminin reform edilmesi ve iyileştirilmesi için bazı öneriler geliştirmiştir. Tezde, Türkiye’deki merkezi idarenin bir unsuru olan taşra teşkilatlarının mali ve idari özerkliği incelenmiştir. Bir yerinden yönetim birimi olarak görülebilecek, merkeze bağlı taşra örgütlerinin mali-idari özerkliği, sadece Bozcaada ve Gökçeada ilçelerinde geçerli olan 1151 sayılı yasa ve Bozcaada mahalli idare yönetiminin uygulamaları üzerinden değerlendirmiştir. Bu bağlamda tez, Bozcaada örneği üzerinden merkezi idare sistemi ve kuruluşları ile yerel yönetim sistemi ve kuruluşlarına örnek olabilecek özelliklerin uygulanabilirliğini ve model olma potansiyelini tartışarak bitirilmiştir.

Thesis studied the relation financial and administrative autonomy of central administration and its provincial organizations on Bozcaada district. As a case study, literature was scanned from the secondary sources and theoretical framework was constituted in the thesis. The originality of administration system of Bozcaada was tried to reveal with making a content analysis from the sources of sub-governorship, archives and the written formal sources of special district administration. 1151 numbered law, only valid in Bozcaada and Gökçeada districts in Turkey and special for these islands, presents an important legal arrangement framework for financial administrative autonomy. By taking the law of arrangement and the implementation of special district administration, existing provincial oragnizations in the islands, thesis makes some recommendations for reforming and improving central administration system in Turkey. The financial and administrative auyonomy of provincial organization, a component of central administration, was studied in the thesis. The financialadministrative autonomy of provincial organizations seen as a local management unit and bound central administration evaluated with 1151 numbered law, only valid in Bozcaada and Gökçeada districts, and the implementation of Bozcaada local administrative management. In this context, thesis was concluded with discussing the qualities to be example for central administration system and organizations besides local administration system and organizations, and the potentiality of a being model on the case of Bozcaada.