21. Yüzyıl resminde doğa kavramı

Abstract

21. Yüzyıl Resminde Doğa Kavramı adlı bu çalışmada, özellikle doğaya bakışta kırılma noktalarından biri olan Romantizm’den başlayarak günümüze kadar olan süreçte doğa-insan ilişkisindeki değişim ve dönüşüm akımlar, sanatçı ve eser örnekleri üzerinden irdelenmek istenmiştir. İlk olarak Aydınlanma Çağı ve Sanayi Devrimi sonrası değişen düşünce ve hayat biçimleri incelenmiştir. Bu değişimlerin sanattaki yansımalarını saptamak için Modernizme evrilen süreç ele alınmış ve özellikle Romantizm akımına odaklanılarak akımın resimdeki karşılıkları gösterilmek istenmiştir. Bununla birlikte bu bölümde 20. Yüzyılın başındaki gelişmelere paralel olarak ortaya çıkan birçok yeni fikir ve yaklaşımın doğaya bakış açısı yine o dönemin metinleri ışığında ele alınmaya çalışılmıştır. Romantizm’in doğaya bakışı ve insanın onun karşısındaki çaresizliği özellikle 20. yüzyılın ortalarına geldiğinde artık değişmiş ve insan genel olarak çaresizlik duygusundan kurtulmuş ve doğanın aleyhine olabilecek uygulamaların yaratıcısı haline gelmiştir. Ancak bununla birlikte özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrasında doğaya dair kaygıların da belirmeye başladığı görülür. Bu bağlamda sanat-doğa ilişkisinin irdelendiği kimi akımlar ve çalışmalar ortaya çıkmaya başlamıştır. 1960’lardan sonra ise sanat-sermaye-doğa ilişkisinin paradoksal bir şekilde ele alınması söz konusu olmuştur. Özellikle bu dönemden sonra gelişen kültür endüstrisi ve küreselleşme olgusunun bu değişim sürecindeki yansımaları ikinci bölümde irdelenmiştir. İlk iki bölümde incelenen yüzyılların -daha ilk on beş yılı yaşanmakta olan- 21. Yüzyıla etkisi ve yansımaları kaçınılmazdır. Ancak diğer yüzyıllardan farklı olarak bu yüzyılın başından itibaren doğaya hatta dünyanın geleceğine dair kaygıların giderek daha çok arttığı görülmektedir. Küresel bağlamda yaşanan ekolojik tahribatların beraberinde doğaya karşı artan bir duyarlılık getirmesi kaçınılmazdır. İşte üçüncü bölümde yaşanan bu tahribata karşı duyarlılık ve eleştirel bir dil geliştirmiş sanatçı ve eser örnekleri plastik ve kavramsal boyutlarıyla ele alınmıştır. Son bölümde ise uygulama çalışmalarındaki doğa kavramı açıklanmıştır.

In this work called “The Concept of Nature in the 21st. Century Painting” the aim was to portray the alteration and transformation of the nature-man relationship, which is especially one of the breaking points in viewing nature, by means of movements, artists and works that have left a mark on the timeframe between Romanticism and today. The work has firstly construed the changing styles of thought and life following the Age of Enlightenment and the Industrial Revolution. In order to determine how these changes have been reflected on art, the process which has evolved into modernism has been tackled and, in an attempt to put forward the contradictions which the Romantic movement has led in the art of painting, the work has particularly honed in on this movement. Nevertheless, this section also tries to deal with the developments witnessed in the beginning of the 20th. Century and the different viewpoints which have risen as a result of the new ideas and approaches emerging in parallel with these developments in the light of various texts written during the period. Romanticism’s look at nature and man’s despair in the face of it has eventually changed especially by the middle of the 20th. Century. Mankind has, in general, made away with his despair and become the originator of practices that could work against nature. However, especially after the end of World War II, an upward trend begins to appear in concerns dealing with nature. In this context, new movements and works depicting the art-nature relationship have gradually started to emerge. Whereas after 1960s the relation between art-capital and nature has been handled rather paradoxically. How the phenomena of cultural industry and globalisation, particularly emerging as a consequence of this period, has been reflected on this transformation process is depicted in the second part of the work. The centuries which have been examined in the first two parts of this work will inevitably leave its effects and reflections on the 21st. Century-whose first fifteen years have only been left behind. However, concerns about nature and even about the planet’s future seem to be increasing more and more since the beginnings of this century. Thus, it’s not surprising that this global environmental destruction will inevitably result in an ever growing trend of sensitivity towards nature. The third part of this work deals with artists who have developed a sensitivity and taken a critical approach as a response against this destruction and gives a conceptual as well as plastic description of their work. Finally, in the last section the concept of nature in applied works is explained.