Denizlerde emniyet ve güvenlik: uluslararası ve ulusal mevzuat ve kurumlar üzerine bir inceleme

Abstract

Son 150 yıl içerisinde hızla gelişen sanayileşme ve buna bağlı olarak sürekli artış gösteren üretim, liberalleşen ekonomiler, artan talep ve tüketim, gelişen üretim, iletişim ve ulaşım teknolojileri, ülkeler ve kıtalar arası ticareti de geliştirmiş, arttırmış ve bugün dünya ticaretinin yüzde 90’ı deniz taşımacılığıyla gerçekleşir olmuştur. Ticari taşımacılığın yanı sıra, dünyada genel olarak artan refah seviyesi ve denizcilik de dâhil olmak üzere her alandaki teknolojik gelişmeler, deniz ulaşımını ve deniz turizmini de artırmıştır. Yeryüzünün dörtte üçünü kaplayan denizlerde bulunan canlı ve cansız doğal kaynaklar gelişen teknoloji ile daha etkin ve kapsamlı çıkarılabilir olmuş ve bu da doğal kaynaklar bakımından da denizlerin önemini insanoğluna mütemadiyen hissettirir olmuştur. Artan kültürel ve refah seviyesine istinaden sportif ve kültürel turistik aktivitelerde de denizcilik yoğun olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bahsi geçen tüm bu nedenler muvacehesinde deniz güvenliği ve emniyeti de giderek artan bir öneme haiz olmuştur. Bu çalışmada; uluslararası ticari taşımacılığın büyük bir bölümünün sağlandığı ve ticari olmayan ulaşım, iletişim, doğal kaynaklar, sportif, kültürel turistik aktiviteler açısından günümüzde büyük öneme sahip deniz alanlarında güvenlik ve emniyetin sağlanmasının artan önemine istinaden uluslararası ve ulusal deniz emniyet ve güvenlik mevzuat ve uygulamaları karşılaştırılmalı olarak incelenmiştir. Çalışmada, denizlerde emniyet ve güvenlik üzerinde yapılan hukuki düzenlemeler ve uygulamaların genel bir incelemesi yapılmış ve önemli bulunan noktalar mercek altına alınarak detaylandırılıp öneriler getirilmeye çalışılmıştır. Türkiye’nin kendi öznel şartlarının ve ihtiyaçlarının incelenerek Türkiye’nin deniz emniyet ve güvenlik düzenleme ve uygulamalarının ele alınarak eksikliklere ilişkin öneriler getirilmesinin büyük önemi göz önünde bulundurularak, Türkiye’nin mevcut düzenleme ve uygulamaları eleştirel bir biçimde ele alınmıştır.