Sürdürülebilir çevre politikalarının geliştirilmesi bakımından sıfır atık projesi'nin etkilerinin değerlendirilmesi: Bursa Mustafakemalpaşa Belediyesi örneği

Abstract

Son yüzyılda dünya nüfusu artmış buna paralel olarak ekonomik refah düzeyi de yükselmiştir. Nüfusun artması ve refah seviyesinin artması sonucunda çevreye salınan atık miktarı artmıştır. 1900 yılından bu yana enerji kullanımı 3 kat, hammadde kullanımı 2 kat ve dünya nüfusu 5 kat artmıştır. 1960 yılından bu yana çevresel bozulma, çevre kirliliği ve iklim değişikliği sorunları hükümetler düzeyinde ele alınması gereken konular haline gelmiştir. Tüketim hızla artarken ve doğal kaynaklar azalmıştır. Çevrenin kirlenmesi ve insan sağlığına olumsuz etkileri nedeniyle doğanın absorbe edemediği atıkların bertaraf edilmesi ve oluşum aşamasında bu atıkların azaltılması gerektiği anlaşılmıştır. Günümüzde atıkların bertaraf edilmesinden ziyade, atık oluşumunu kaynağında önleyecek politikalar tercih edilemeye başlanmıştır. Bunlardan en yenisi "Sıfır Atık" yaklaşımıdır. Küresel ölçekte devletler, işletmeler ve STK'lar düzeyinde sıfır atık konusunda çalışmalar yapılmaktadır. Ülkemiz de 2017 yılında Sıfır Atık Projesi uygulanmaya başlanmıştır. Çalışmada sürdürülebilirlik, çevre politikaları, atık yönetimi, sıfır atık kavramının doğuşu, örnekleri, sıfır atık konusundaki işleyiş ve proje için yapılan çalışmalara değinilmiştir. Sıfır Atık Projesi kapsamında ayrı olarak toplanan atık miktarları tablolar halinde verilmiştir. Çalışmada örneklem olarak Bursa Büyükşehir Belediyesine bağlı olan Mustafakemalpaşa Belediyesinin çalışmaları ayrıca Sıfır Atık konusundaki kurumsal bilgileri yönetici ve ilgili personelle görüşmeler yapılmış ve MAXQDA 2022 programında analiz edilmiştir.

Over the past hundred years, the world's population has increased, and in parallel, the level of economic prosperity has also increased. As a result of the increase in the population and the increase in the level of well-being, the amount of waste released into the environment has increased. Since 1900, the use of energy has increased by 3 times, the use of raw materials by 2 times, and the world population by 5 times. Since 1960, the problems of environmental degradation, environmental pollution and climate change have become issues that need to be addressed at the level of governments. Consumption has increased rapidly and natural resources have decreased. It has been understood that due to environmental pollution and negative effects on human health, wastes that nature cannot absorb should be disposed of and that these wastes should be reduced at the formation stage. Nowadays, rather than disposing of waste, policies to prevent waste formation at its source have become preferable. The most recent of these is the 'Zero Waste' approach. Studies are being conducted on zero waste at the level of states, enterprises and NGOs on a global scale. In 2017, a Zero Waste Project was started to be implemented in our country. In the study, sustainability, environmental policies, waste management, the birth of the concept of zero waste, examples, the functioning of zero waste and the work done for the project were discussed. The amounts of waste collected separately within the scope of the Zero Waste Project are given in tables. In the study, the works of Mustafakemalpaşa Municipality, which is affiliated to Bursa Metropolitan Municipality, as a sample, as well as the institutional information on Zero Waste, were interviewed with the manager and related personnel and analyzed in the MAXQDA 2022 program.