Halkın sel, su baskını veya taşkınlar ile ilgili tutum, davranış ve bilgi düzeylerinin ve ilişkili faktörlerinin değerlendirilmesi: Edirne ili örneği

Abstract

Bu çalışma; Edirne'de yaşayan insanların sel, su baskını veya taşkınlara yönelik tutum, davranış ve bilgi düzeylerinin ve ilişkili faktörlerinin belirlenmesini amaçlamaktadır. Bu çalışma, kesitsel tipte epidemiyolojik çalışma modeli ve araştırmacı tarafından hazırlanan anket aracılığıyla yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın evreni Edirne'ye bağlı Karaağaç ve Kocasinan Mahallelerinde bulunan 18 yaş üzeri 14270 kişidir. Araştırmanın örneklemi, 375 olarak belirlenmiştir. Anketler Aralık 2020 ve Mart 2021 tarihleri arasında farklı günlerde uygulanarak 611 kişiye ulaşılarak çalışma sonlandırılmıştır. Veri analizi için SPSS 26 kullanılmıştır. Katılımcıların genel bilgi düzeyleri konusunda öğrenim durumu, ikamet, gelir düzeyleri, halen yaşanılan ev, afetten etkilenme durumlarına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir (p<0,05). Yapılan ikili analizlerde bilgi düzeyinin eğitim, gelir durum, yaşanılan yer gibi sosyo ekonomik düzeylerle ilişkili olduğu bulunmuştur. Bu nedenle eğitim ve farkındalık çalışmaları yapılırken toplumun bu kesimlerine öncelik verilmelidir. Tutum ve davranışlarının ise sel ve su baskını yaşama, bekar olma, ileri yaş ve daha önce afet eğitimi yaşama gibi deneyimlerle ilişkili olduğu görülmektedir. Afetlere tam bir hazırlık için teorik bilginin yanı sıra bu teorik bilginin tutum ve davranışlara dönüşmesi çok önemlidir. Bu nedenle verilen teorik bilginin davranışlara dönüşmesi için eğitimlerin uygulamalı olarak verilmesi ve gerekli tatbikatların yapılması önemlidir. Halkın bazı konularda bilgi düzeylerinin yetersiz olduğu ve tutum/ davranışlarının olumsuz olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle toplumun sel ve taşkınlarla ilgili eğitilmesi ve bu konuda farkındalık oluşturulmasına ihtiyaç vardır. Ayrıca yaş, eğitim düzeyinin düşüklüğü ve gelir düzeyi gibi faktörlerin bilgi düzeyini ve/veya davranışları etkilediği görülmüştür bu nedenle eğitim planlaması yaparken dezavantajlı grupların öncelenmesine ihtiyaç vardır.

This paper aims to identify the related factors, cognitive levels, attitidues towards over flows and floods, behaviours of the people who lives in Edirne. The research is done via cross-sectional type epidemiologic model and implimentation of the questionnaires prepared by the researcher face to face. The universe of the research is 14270 adults who lives in Karaağaç and Kocasinan Streets of Edirne. The sample of the research is defined as 375. Questionnaires are applied to 611 people within December 2020 and March 2021. In order to analyse the data, SPSS 26 is used. General knowledge levels, educational background, information about the residence, level of income, the apartmant currently living, and the affection from flood of the participants are determined as meaningful discrepancy (p<0,05). Relation of socio-economic factors such as knowledge level, level of income, and residence are highlighted via dual analysis applied. Thus, when awareness studies are applied, these part of the society should be prioritized. The reason of the attitudes and behaviors are related to experiencing flood, being single, being eld, and being previously educated about the flood. In order to be fully ready for disasters, the transformation of the theorotical knowledge into behaviour and attitude is as important as the theorotical knowledge. Hereby, an education to transform the theorotical knowledge into behaviour and attitude and stimulations should be applied. Knowledge of the public's being insufficent and their having negative attitudes are established. Thus, eduction on flood and creation of awareness are required. Additionally, factors such as age, low level of education, and low level of income affects the attitudes. Hereby, the priority should be given to the ones when education plans are being prepared.