Biga yarımadası sismik hız yapısının yerel deprem lokasyon hesaplamalarındaki etkileri

Abstract

Biga Yarımadası sismik açısından oldukça aktif olmasına rağmen bölge için öngörülen belirgin bir kabuk yapısı bulunmamaktadır. Bölgede meydana gelen depremlerin yerlerinin hatalarının en aza indirgenmesi, bu çalışmanın gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Hazırlanan bu tez çalışmasında 06.02.2017 tarihli Ayvacık'ta olan depremden sonra Biga Yarımadası ve etrafında kurulan deprem istasyonlarından elde edilen sismolojik veri kullanılmıştır. Bölgenin hız yapısını elde etmek için düzlem tabaka yaklaşımı ve 1B ters çözüm algoritma üzerine kurulu VELEST yazılımı kullanılmıştır. Başlangıç modeli olarak farklı araştırmacıların genel olarak Marmara bölgesini kapsayan çalışmalarında önerdiği modeller kullanılmıştır. Ayvacık depremi sonrası toplanan veriye ait faz okumalarına dayalı seyahat süreleri kullanılarak Wadati diyagramından bölgesel Vp/Vs oranı 1,73 olarak hesaplanmıştır. 2017 yılına ait Ocak ve Mayıs ayları içinde olan ve büyüklüğü M≥0,5 depremlerin yeniden konumlandırılması doğrusal olmayan olasılıksal yöntem sayesinde hesaplanmıştır. Böylelikle çalışma alanı için yeni 1B hız modeli elde edilmiştir Ocak-Mayıs ayları arasında tRMS değerleri ortalama 0,0939- 0,0436 olarak hesaplanmıştır. 2017 Ocak ve Mayıs ayına ait 8940 P-dalgası varış zamanlarına ait tRMS ortalama olarak 0,0675s elde edilmiştir. Çalışma kapsamında bölgedeki 10 istasyonda kabuk kalınlığı da konvansiyonel düzlem tabaka yaklaşımı kestirilmiştir. Kabuk içi Pg ve Pn hızları sırasıyla 2,8-4,5 / 7,85- 8,05 km/sn olarak hesaplanmıştır. Çalışma alanının Biga Yarımadası için kabuk kalınlığı Kuzeydoğuya doğru 30-32 km Güneybatı tarafında 27-28 km aralığında bir değişim göstermektedir.

Although the Biga Peninsula is quite active in terms of seismicity, there is no clear crustal structure foreseen for the region. Minimizing the location errors of earthquakes in the region has revealed the necessity of this study. In this thesis study, seismological data obtained from the earthquake stations established in and around the Biga Peninsula after the earthquake in Ayvacık on 06.02.2017 were used. In order to obtain the velocity structure of the region, the plane layer approach and the VELEST software based on the 1D inversion algorithm were used. As a starting model, the models suggested by different researchers in their studies covering the Marmara region in general were used. Using the travel times based on the phase readings of the data collected after the Ayvacık earthquake, the regional Vp/Vs ratio was calculated as 1,73 from the Wadati diagram. The relocation of earthquakes with magnitude M≥0,5 in January and May of 2017 was calculated using the nonlinear probabilistic method. Thus, a new 1D velocity model was obtained for the study area. Average tRMS values between January and May were calculated as 0,0939-0,0436. Average tRMS of 8940 P-wave arrival times for January and May 2017 was 0,0675s. Within the scope of the study, the crustal thickness of the 10 stations in the region was estimated using the conventional plane layer approach. In-crust Pg and Pn velocities were calculated as 2,8-4,5 / 7,85-8,05 km/s, respectively. The crustal thickness for the Biga Peninsula of the study area varies between 30-32 km towards the Northeast and 27-28 km on the Southwest side.