Peyzaj mimarlığında Türk İslam bahçeleri

Abstract

İslamiyet 610 yılında Hz. Muhammed'e vahiy yoluyla indirilmiştir. Daha sonra yapılan savaşlar ve anlaşmalarla İslam dini her geçen gün yayılmıştır. Müslümanlık 7 yy. da Hz. Ömer'in halifeliği sırasında Türkler ile tanışmıştır. Fakat 11.Yy a kadar Türkler arasında yaygın din Şamanizm olarak kalmıştır. İslam dininin kutsal kitabı olan Kur'an-ı Kerim'de geçen cennet tasviri zamanla İslam bahçelerine yansımıştır. İslam bahçe anlayışı, Kuran-ı Kerim'deki cennet tasvirine dayanmaktadır. Ayetlerdeki 'akar sular, çiçek açmış ağaçlar, her türlü meyve' vurgusu, mutluluk mekânı düşüncesini biçimlendirmiştir. İspanya, İran ve Hindistan'daki İslam bahçeleri dinsel açıdan ortak özellikler göstermesine rağmen, kökleri farklı kültürlere, iklim ve toprak yapısına dayanmaktadır. Hindistan'daki İslam bahçeleri su kanalları ve havuzları ile tamamen simetrik bir düzene bağlı olarak, geniş alanlar kapsayacak şekilde planlanmışlardır. İspanya İslam bahçeleri ise topoğrafyanın getirdiği bir zorunlulukla birlikte yamaçlar üzerinde, teraslar halinde, serviler ve asma bahçeleri ile zenginleştirilmiştir. Bu tez çalışmasında Türk İslam bahçelerinin peyzaj mimarlığındaki yeri ve önemi araştırılmıştır, dünya üzerindeki Türk İslam bahçelerinin tarihleri, dokusu, yapısı, tasarımları, insanlara etkileri detaylı bir şekilde incelenmiş, bahçelerin yapısal özelliklerinin, ekolojik dengeye uyum sağlaması ve sürdürülebilirliği gözlemlenmiş, tarihsel süreç içerisinde bahçeyi algılayış biçimlerindeki farklılıklar ile çeşitli sanat dallarında ve bahçelerde bu değişimlerin yansımaları incelenmiş, bahçe kültürümüzü sembolize eden bitkiler vurgulanarak, Türk İslam bahçelerinin önemini yeniden ortaya koymak amaçlanmıştır.

Islam in 610 Hz. Muhammed'e is revealed through revelation. Later, with the wars and agreements, the religion of Islam spread with each passing day. Muslim 7 century. During the caliphate of the Prophet Omar met with the Turks. But until the 11th century, the common religion among Turks was shamanism. The depiction of paradise in the Holy Quran, the holy book of Islam, has been reflected in the Islamic gardens in time. The understanding of Islamic gardening is based on the depiction of paradise in the Holy Quran. The emphasis in the verses 'running waters, blossoming trees, all kinds of fruits iştir shaped the idea of a place of happiness. Although the Islamic gardens in Spain, Iran and India show common features in terms of religion, their roots are based on different cultures, climate and soil structure. Islamic gardens in India are planned to cover large areas, with a completely symmetrical layout with water channels and pools. The Islamic gardens of Spain, on the other hand, have been enriched with service and hanging gardens on slopes, in terraces, with the necessity of topography. In this thesis, the place and importance of Turkish-Islamic gardens in landscape architecture were investigated,the structural characteristics of the gardens, adaptation to ecological balance and sustainability were observed.