Çemialo Sırtı yerleşimi kazısı'nda ele geçen M.Ö. 2. ve 1. Binyıla tarihlendirilen metal buluntular

Abstract

Bu çalışmada Çemialo Sırtı kazısında 2009-2017 yılları arasında sürdürülen arkeolojik kazılarda ortaya çıkartılan M.Ö. 2. ve M.Ö. 1. Binyıllara tarihlendirilen madeni buluntular tipolojik olarak incelemiş ve arkeometrik analizleri yapılmıştır. Çemialo Sırtı, Batman İli, Beşiri ilçesinde, Garzan Çayı'nın batı yakasında, Malabidi Deresi ile Memikhan Köprüsünün yakınlarında yer alır. Ilısu Barajı ve HES Projesi kurtarma kazıları kapsamında 2009 yılında Mardin Müzesi, 2013-2015 ve 2017 yıllarında Batman Müzesi başkanlığında ve ÇOMÜ Arkeoloji Bölümü Öğretim üyesi Prof. Dr. Aslı Erim Özdoğan'ın bilimsel danışmanlığında kazılmıştır. Batman Müzesi'nden gerekli izinler alınarak Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Arkeometri Laboratuvarı'na getirdiğimiz müzenin etütlük listesine kayıtlı eserlere, tahribatsız pXRF ve metalografik fotoğraflama teknikleri kullanılarak arkeometrik analizleri yapılmıştır. Tahribatsız pXRF analiz yöntemiyle buluntuların kimyasal özellikleri açığa çıkarılarak incelediğimiz buluntuların hangi elementleri ne kadar içerdiği gözlenmiştir. Analiz sonuçlarından ve bölgede bulunan diğer yerleşimlerdeki buluntularının karşılaştırılması ile Çemialo Sırtı üzerinden bölge halkının M.Ö. 2. ve M.Ö. 1. Binyıldaki etkileşiminin netleştirilmesine çalışılmıştır.

In this study, the typological analysis and archaeometric analysis of the metal finds unearthed in the archaeological excavations carried out between 2009 and 2017 in the Çemialo Sırtı excavation and dated to the 2nd and 1st millenium BC were carried out. Çemialo Sırtı is located in the Beşiri district of Batman Province, on the west bank of the Garzan Stream, near the Malabidi Creek and the Memikhan Bridge. Within the scope of the rescue excavations of Ilısu Dam and HEPP Project, it was excavated under the direction of Mardin Museum in 2009, Batman Museum in 2013-2015 and 2017 and under the scientific consultancy of Prof. Dr. Aslı Erim Özdoğan, faculty member of ÇOMÜ Department of Archaeology. Archaeometric analyzes were made using non-destructive pXRF and metallographic photographing techniques on the artifacts registered in the study list of the museum, which we brought to Çanakkale Onsekiz Mart University Archeometry Laboratory by obtaining the necessary permissions from the Batman Museum. With the non-destructive pXRF analysis method, the chemical properties of the finds were revealed and it was observed which elements and how much the finds we examined contained. From the results of the analysis and the comparison of the finds in other settlements found in the region, we tried to clarify the interaction between the people of the region and the people of the Çemialo Sırtı in the 2nd and 1st millenium BC.