Yabancılara Türkçe öğretiminde ölçme değerlendirme uygulamaları ve standart oluşturma

Abstract

.Yabancılara Türkçe öğretimi alanındaki ölçme ve değerlendirme uygulamalarını, öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme yeterlik algıları ile ölçme ve değerlendirme tutarlıklarını incelemek ve ortaya çıkan eksiklik veya farklılıkları gidermek için standart oluşturmak amacı ile şekillenen bu çalışmada, TÖMER'lerdeki ölçme ve değerlendirme uygulamalarındaki farklılığa yönelik bilgi verilmiş, öğretmenlerin sınav hazırlama ve değerlendirme, okuma, dinleme, konuşma ve yazma becerilerini ölçme ve değerlendirme yeterlik algılarını belirlemek amacı ile beş farklı ölçek geliştirilmiştir. Öğretmenlerin yazma ve konuşma becerisini ölçme değerlendirme tutarlılıklarını belirlemek için ise birer öğrenciye ait konuşma ses kaydı ve yazılı anlatım kâğıdı, alanda çalışan 60'ar öğretmene puanlatılıp değerlendirme yaptırılmıştır. Bunlara ek olarak 5 öğretmene de A1, B2 ve C1 seviyesinde kur sınavı hazırlatılmış ve bu sınavların okuma ile dinleme bölümleri madde yazımı (soru) bakımından incelenmiştir. Karma yöntem ile tasarlanan araştırmada karma yöntem desenlerinden biri olan sıralı açıklayıcı desen kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini farklı kurumlarda yabancı dil olarak Türkçe öğreten 366 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel verileri SPSS 22.0 ve AMOS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Ölçeklerden elde edilen verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemleri olarak sayı, yüzde, ortalama, standart sapma kullanılmıştır. İki bağımsız grup arasında niceliksel sürekli verilerin karşılaştırılmasında t-testi, ikiden fazla bağımsız grup arasında niceliksel sürekli verilerin karşılaştırılmasında tek yönlü (One way) Anova testi kullanılmıştır. Anova testi sonrasında farklılıkları belirlemek üzere tamamlayıcı post-hoc analizi olarak Scheffe testi kullanılmıştır. Araştırmanın nitel verileri ise doküman analizi yapılarak analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara bakıldığında yabancı dil olarak Türkçe öğretenlerin sınav hazırlama ve değerlendirme, okuma, dinleme, konuşma ve yazma becerilerini ölçme ve değerlendirme konusunda kendilerini yeterli gördükleri fakat yazma ve konuşma becerisini ölçme değerlendirme hususunda aralarında bir tutarlık olmadığı ortaya çıkmıştır. Buna ek olarak lisans mezuniyet alanı, çalışılan kurum, yüksek lisans yapma, düzenli sınav hazırlama, bu alana yönelik sertifika sahibi olma vb. değişkenlerinin öğretmenlerin sınav hazırlama ve değerlendirme, okuma, dinleme, konuşma ve yazma becerilerini ölçme ve değerlendirme yeterlikleri üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu belirlenmiştir. Bunlara ilaveten ölçeklerde öğretmenler dinleme ve okuma becerisini ölçme ve değerlendirme açısından kendilerini yeterli olarak görseler de hazırladıkları kur sınavlarının okuma ve dinleme bölümlerine yönelik metin ve soru yazımında ciddi eksikliklerin ve hataların olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kurumların kendi içinde uyguladıkları ölçme ve değerlendirme sisteminde farklılıkların olduğu, bu alanda çalışan öğretmenlerin ise ölçek üzerinde kendilerini yeterli görmelerine rağmen uygulama boyutunda yetersiz ve tutarsız oldukları ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda ilgili alanda ölçme ve değerlendirme konusunda standartın nasıl oluşturulacağına yönelik örnek uygulamalar gösterilmiş ve öneriler verilmiştir.

.In this study, which was shaped with the aim of creating a standard and for examine the assessment and evaluation practices in Turkish teaching to foreigners, teacher competencies, and the consistency of the assessment and evaluation of teachers, information was given about the differences in measurement and evaluation practices in TÖMERs, and five different scales were developed in order to determine the assessment and evaluation competencies of teachers for exam preparation and evaluation, reading, listening, speaking and writing skills. In order to determine the consistency of the teachers' writing and speaking skills, the voice records and written presentation paper of each student were scored and evaluated by 60 teachers, who are working in the field, each. In addition, language tests were prepared by 5 teacher in A1, B2 and C1 level and the reading and listening parts of these tests were examined in terms of article writing (question). In the research, that designed with mixed method, explanatory sequential design ,which is one of mixed method designs, is used. The sample of the study consists of 366 teachers who teach Turkish as a foreign language in different institutions. Quantitative data of the study were analyzed by using SPSS 22.0 and AMOS program. In the evaluation of the data obtained from the scales; number, percentage, mean and standard deviation were used as descriptive statistical methods. The t-test was used to compare the quantitative data between two independent groups, and the one-way Anova test was used to compare the quantitative data between two independent groups. Scheffe test was used as a complementary post-hoc analysis to determine the differences after the Anova test. The qualitative data of the study were analyzed by analyzing the document. When the findings of the study are examined, it is seen that the ones who teach Turkish as a foreign language have not enough consistency between them in assessment and evaluation of writing and talking skills even though they see themselves sufficient in exam preparation and evaluation, reading, listening, speaking and writing skills. In addition, it has been determined that the variables such as undergraduate graduation area, the institution studied, master's degree, preparing regular exams, having certificates for this field have a significant effect on the teachers' assessment and evaluation in reading, listening, speaking and writing skills. In addition to this, even though the teachers were able to assess and evaluate the reading and listening skills of the scales, it was found that there were serious deficiencies and errors in the writing of texts and questions about the reading and listening sections of their language tests. As a result, in the teaching of Turkish as a foreign language, it is seen that there are differences in the measurement and evaluation system applied by the institutions within themselves and teachers working in this field are seen as insufficient and inconsistent in the application dimension even though they see themselves sufficient on the scale. In this context, sample practices on how to establish the standard in measurement and evaluation in the relevant field have been shown and suggestions are given.