Meslek lisesi kimya teknolojisi alanında öğrenim gören öğrencilerin Covıd-19 pandemisi sürecinde üretime yönelik tutumları: Ölçek geliştirme çalışması

Abstract

Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı döner sermaye faaliyetleri olan mesleki eğitim kurumları, Covid-19 salgını sürecinde toplumun gereksinim duyduğu dezenfektan, kolonya, maske, N95 maske, yüz koruyucu siperlik, tulum/önlük, cerrahi maske makinesi, ventilatör, sterilizasyon cihazı, IR sıcaklık ölçer gibi birçok ürünün üretiminde çok önemli bir rol üstlenmiştir. Mesleki eğitim kurumlarının üretim potansiyellerinden en üst düzeyde yararlanılarak yapılan üretimlerin, bu eğitim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin tutumlarına etkisi olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle tez çalışması kapsamında, Covid-19 pandemi sürecinde ülkemizdeki meslek liseleri kimya teknolojisi alanında öğrenim gören öğrencilerin üretime yönelik tutumlarının belirlenebilmesi için Üretime Yönelik Tutum Ölçeğinin (ÜYTÖ) geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında MEB'e bağlı Kimya Teknolojisi alanında 24 Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi bünyesinde üretime katılan öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise olasılıklı örnekleme yöntemlerinden biri olan rastgele örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenmiş olan, 14 MTAL'de öğrenim gören ve Covid-19 pandemi döneminde üretimde görev almış 297 öğrenci oluşturmaktadır. ÜYTÖ'nün kapsam geçerliliği uzman görüşü ile yapı geçerliliği ise açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve yapısal eşitlik modellemesi (YEM) ile sağlanmıştır. 14 kişilik alanında uzman bir grubun görüşleri doğrultusunda 36 maddelik ÜYTÖ' nün kapsam geçerliliği sağlanmıştır. AFA ile ÜYTÖ'nün 28 madde ve 5 faktörden oluştuğu belirlenmiştir. ÜYTÖ'nün güvenilirlik analizinde Cronbach Alpha katsayısı 0,92 olarak hesaplanmıştır. AFA ile tespit edilen 5 alt boyutlu yapı ile örneklemden elde edilen veriler arasındaki uyumun düzeyi AMOS 25.0 programı kullanılarak incelenmiştir. Veri-model uyumu hesaplamalarında birinci seviye doğrulayıcı analiz modeli ve yapısal eşitlik modelleri ile incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda ÜYTÖ'de geçerliliği ve güvenilirliği sağlanmış 17 madde üretilmiştir.

Vocational education institutions with revolving fund activities affiliated to the Ministry of National Education has taken on a crucial role in the production of many products such as disinfectant, cologne, mask, N95 mask, face shield, overalls / apron, surgical mask machine, ventilator, sterilization device, IR temperature meter that the society needs during the Covid-19 pandemic. It is considered that the productions made by using the production potential of vocational education institutions at the highest level have an effect on the attitudes of the students studying in these educational institutions. For this reason, within the scope of the thesis study, it was aimed to develop the Attitudes Towards Production Scale (ATPS) in order to determine the attitudes of the students studying in the field of chemical technology in vocational high schools in our country during the Covid-19 pandemic. The universe of the research consists of students who participated in production within the scope of 24 Vocational and Technical Anatolian High Schools in the field of Chemistry Technology affiliated to the MEB in the 2021-2022 academic year. The sample of the studyconsists of 297 students who were selected using the random sampling method, which is one of the probabilistic sampling methods, studying at 14 VTAHSs and working in production during the Covid-19 pandemic period. Content validity of the ATPS was provided by expert opinion, and construct validity was provided by exploratory factor analysis (EFA) and structural equation modeling (SEM). In line with the opinions of a group of 14 experts, the content validity of the ATPS which consists of 36 article has been ensured.It has been determined that EFA and ATPS consist of 28 items and 5 factors. In the reliability analysis of the ATPS, the Cronbach Alpha coefficient has been calculated as 0.92. The level of agreement between the 5 sub-dimensional structures determined by EFA and the data obtained from the sample has been examined using the AMOS 25.0 software.In the calculations of data-model fit, first level confirmatory analysis model and structural equation models have been used. At the end of the study, 17 items whose validity and reliability have been ensured in the ATPS have been produced.