İnebolu ve Bartın limanlarındaki ağır metal kirliliği boyutlarının belirlenmesi
Citation
Gökkuş. K. (2015). İnebolu ve Bartın limanlarındaki ağır metal kirliliği boyutlarının belirlenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.Abstract
Proje, Ağustos 2013 –2014 tarihleri arasında Karadeniz Bölgesinde bulunan İnebolu ve Bartın limanlarında yürütülmüştür. Her iki limanda belirlenen 6 ayrı istasyondan aylık olarak su ve sediment ile Ağustos ve Kasım 2013 tarihlerinde iki defa olacak şekilde midye örnekleri alınmıştır. Örnekler üzerinde 11 ağır metalin (Al, As, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb ve Zn) içeriklerine bakılmıştır. Bulgular, US EPA tarafından sediment ve deniz suyu için belirlenen değerlerle karşılaştırıldığında, sediment için Bartın limanının Ni açısından çok kirli ve Cr ve Cu bakımından orta derecede kirli ve İnebolu limanının ise Cu açısından çok kirli ve Cr ve Ni bakımından orta derecede kirli olduğu tespit edilmiştir. Her iki liman içinde deniz suyunda herhangi bir kirliliğe rastlanmamıştır. Mytilus galloprovincialis örnekleri için bulunan değerler ise Avrupa Komisyonu tarafından belirlenen midyeler için et kalite standartları ile karşılaştırıldıklarında As, Cd, Cu ve Zn açısından sınırın aşıldığı tespit edilmiştir. Limanların karşılaştırlıması sonucunda ise, sediment için İnebolu limanından belirlenen Al, As, Co, Cu, Fe ve Zn miktarlarının önemli ölçüde Bartın limanından yüksek olurken, deniz suyu için Bartın limanında bulunan Al, Fe ve Mn yoğunluklarının İnebolu limanından yüksek olduğu tespit edilmiştir. Midye örnekleri için ise Bartın limanında belirlenen As ve Pb'un İnebolu limanından ve İnebolu limanında bulunan Co, Cu ve Fe'in Bartın limanından önemli derecede yüksek olduğu görülmüştür. Study was conducted in Inebolu and Bartin Ports located in Black Sea Region of Turkey between August 2013 and August 2014. We determined six stations for each port and gathered sediment, sea water, and Mytilus galloprovincialis samples monthly to measure some heavy metals (Al, As, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb, and Zn). When the results compared with US EPA Guidelines, Bartın (in terms of Ni), and Inebolu (in terms of Cu) ports were found to be very polluted. Additionally, Bartın and Inebolu ports had to be moderate pollution by Cr and Cu, and Cr and Ni, respectively. It was not run into any pollution for sea water in both ports. When the results of Mytilus galloprovincialis checked against the standard values of European Commission, it was determined As and Cd exceeded the standards, while Cu, Pb, and Zn did not surpass. When the results compared between the ports, Al, As, Co, Cu, Fe, and Zn values in sediments in Inebolu Port were found significantly higher than Bartın Port. On the other hand, Al, Fe, and Mn ratios of sea water in Bartın Port were determined importantly higher than Inebolu Port. From the aspect of Mytilus galloprovincialis, As and Pb values of Bartın Port were significantly higher than Inebolu Port, while an opposited situation was found for Co, Cu, and Fe concentrations. Consequently, shipyard, fishing vessels, and loading of Cu mine activities were determined the dominant pollutants in Inebolu Ports, while handling of Fe ingots, steels, and coal were the dominant for Bartın Port.