Kredi temerrüt swaplarının, doğrudan yabancı yatırımlar ve portföy yatırımları ile ilişkisi: Türkiye için zaman serisi analizi

Abstract

Ülkelere kredi derecelendirme kuruluşları tarafından belli dönemlerde derecelendirme notları verilmektedir. Bu notların söz konusu ülkelere yatırım yapılıp yapılamayacağı, yatırım yapılan ülkenin yükümlülüklerini yerine getirip getiremeyeceği hakkında bilgi verdiği varsayılmaktadır. Ülkelere gelen yabancı yatırımcılar ev sahibi ülkenin yükümlülüklerini yerine getirememe olasılığına karşılık bir sigorta niteliğinde olan kredi temerrüt swaplarını (credit default swaps) almaktadırlar. Bu finansal enstrümanın kullanılmasındaki amaç olası temerrüt durumlarına karşı bir koruma sağlamaktır. Kredi temerrüt swap priminin değerinin yüksek olması temerrüt riskinin nispeten yüksek olduğu anlamına gelirken, düşük olması ise temerrüt riskinin nispeten düşük olduğu anlamına gelmektedir. Bu açıdan bakıldığında notlarla derecelendirilen bir ülkenin kredi temerrüt swap priminin düşük olması beklenmektedir. Bu çalışmanın amacı Ocak 2005-Eylül 2017 dönemi için Türkiye'nin kredi temerrüt swap primi ile Türkiye'ye yapılan doğrudan yabancı yatırımlar ve portföy yatırımları arasındaki uzun dönem ve kısa dönem ilişkisinin analiz edilmesidir. Bu çerçevede üç bölümden oluşan bu tezin ilk bölümünde konunun teorik kısımları anlatılmış, ikinci bölümde Türkiye'nin kredi temerrüt swapları ve Türkiye'ye yapılan yabancı yatırımlarla ilgili verilere yer verilmiş ve üçüncü bölümde de kredi temerrüt swap priminin doğrudan yabancı yatırımlar ve portföy yatırımları ile olan uzun dönem ve kısa ilişkisi analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre Türkiye'nin kredi temerrüt swapları ile doğrudan yabancı yatırımlar arasında herhangi bir uzun dönem ve kısa dönem ilişkisine rastlanılmamışken; portföy yatırımlarıyla hem uzun dönem hem de kısa dönem ilişkisinin varlığı tespit edilmiştir. Çalışmayla ilgili olarak diğer bulgular detaylı bir biçimde sonuç ve değerlendirme bölümünde verilmiş ve yorumlanmıştır.

Ratings are given by credit rating agencies at certain periods. It is assumed that these notes give information about whether the invested country can fulfill its obligations in order to invest in countries. Foreign investors who come to the country receive credit default swaps which are an insurance against the possibility of failing to fulfill the obligations of the host country. The purpose of using this financial instrument is to provide protection against possible default situations. The higher the value of the credit default swap premium, it means that the risk of default is relatively high whereas the lower risk means that the default risk is relatively low. From this point of view, it is expected that the credit default swap premium of an country rated with grades will be low. The purpose of this study is to analyze with ARDL (Autoregressive Distributed Lag Model) Method Turkey's credit default swap premium for January 2005-September 2017 period and the long run and short run relationship between foreign direct investment and portfolio investments in Turkey. In the first part of this thesis, which is composed of three parts in this framework, the theoretical parts of the subject are explained. In the second part, credit default swaps of Turkey and foreign investments made in Turkey are given. In the third part, credit default swap premium is applied to foreign direct investments and portfolio investments Relationship was analyzed. According to the results of the study, there is no long run and short run relationship between credit default swaps and foreign direct investments in Turkey; The presence of a long run and short run relationship with portfolio investments has been identified. Other findings related to the study are given and interpreted in detail in the conclusion and evaluation section.