Damla Sulama Sistemlerinin CAD Tabanlı Bir Program ile Değerlendirilmesi: Kumkale, Çanakkale Örneği

Abstract

Damla sulama sistemlerinin tasarımındaki hatalar sebebiyle sistemlerde beklenen eş su dağılım düzeyi sağlanamamaktadır. Bu çalışmada, damla sulama sistemlerinin yoğun olarak kullanıldığı Çanakkale Kumkale Ovası’nda tesadüfî olarak seçilen 20 adet işletme ele alınmış ve söz konusu işletmeler tasarım yönünden değerlendirilmiştir. Değerlendirmede mevcut sistemlere ilişkin bilgiler arazi çalışmaları ile toplanmış ve bu bilgiler IrriPro paket programına girilerek eş su dağılım katsayıları ve haritaları elde edilmiştir. Çalışmada incelenen arazilerin toplam büyüklüğü 22 ha olup ortalama büyüklüğü yaklaşık 1 ha’dır. Söz konusu arazilerde kurulu sistemlerde kontrol biriminde olması gereken tüm filtreleri kullanan işletmelerin oranının %5 düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Bu durum önemli bir eksiklik olarak değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda incelenen işletmelerin sadece %15’i eş su dağılım kriterlerini sağlayabilmiştir. Bu durumda, Kumkale Ovası’nda tesadüfen seçilen 20 işletmeden elde edilen bu değerlere göre, ovada kurulu damla sulama sistemlerinde genel itibariyle eş su dağılımının sağlanamadığı, yani sistemlerin hatalı tesis edildiği sonucuna varılabilir. IrriPro programının damla sulama sistemlerinin eş su dağılımını kolaylıkla değerlendirilmesine olanak sağlaması nedeniyle, söz konusu programın sulama sistemlerin projelendirilmesi ve değerlendirilmesinde kullanılması önerilebilir.

Due to errors in the design of drip irrigation systems, the desired uniform water distribution is not achieved in the systems. In this study, 20 agricultural areas were randomly selected in Çanakkale Kumkale Ovası where drip irrigation systems are used intensively and these were evaluated in terms of design. Information on existing systems in the assessment was collected by field studies and this information was entered into the IrriPro package program to obtain the coefficient distributions and maps of water distribution. The total size of the lands investigated in the study is 22 ha and the average size is about 1 ha. It has been determined that the percentage of the operators that use fully the filters in the control unit in the installed systems is 5%. This was considered a major deficiency. As a result of the study, only 15% of the enterprises surveyed were able to achieve the uniform water distribution criteria. In this case, it is said that the uniform water distribution is not achieved generally in drip irrigation systems installed in the plain according to these values obtained from the 20 enterprises selected randomly in Kumkale Plain and the other words, the systems are installed incorrectly generally. Because IrriPro program can used easily to determine water distribution in drip irrigation systems, it is recommended to use the program in design and evaluation of irrigation systems.