Propargite (Akarisit)'nin sublethal dozlarının sazan balığı (Cyprinus carpio, Linnaeus, 1758)'nda kan parametrelerine etkisi ve kas dokusundaki birikimi

Abstract

Bu tez çalışmasında, bir pestisit türü olan propargite'nin farklı sublethal konsantrasyonlarına maruz bırakılan sazan (Cyprinus carpio) balığı kanındaki bazı hematolojik, biyokimyasal ve immunolojik parametreler ile kas dokusundaki propargite etken madde birikimi incelenmiştir. Balıklar; kontrol (sadece dinlendirilmiş çeşme suyu), düşük (0.04125 mg L-1), orta (0.0825 mg L-1) ve yüksek (0.165 mg L-1) doz propargite konsantrasyonlarına 14 gün boyunca maruz bırakılmıştır. Deneyin 14. gününde hematolojik parametrelerden RBC sayısı, Hct oranı, Hb değeri ve MCV değeri kontrol grubuna göre önemli bir azalma (p<0.05) gösterirken, MCHC değeri ise kontrol grubuna göre önemli bir artma (p<0.05) sergilemiştir. Beyaz kan hücre tiplerinden BAS, NEU ve MON hücre yüzdeleri kontrole göre önemli derecede artma (p<0.05) sergilerken, LYM ve EOZ hücre yüzdeleri ise kontrole göre azalmıştır (p<0.05). Araştırmanın immunolojik parametrelerinden NBT, PÖA, LYZ ve MPO aktiviteleri tüm dozlarda kontrol grubuna göre önemli derecede azalmıştır (p<0.05). Uygulamanın 14. gününde GLU ve ALB değerlerinin kontrol grubuna göre önemli derecede arttığı (p<0.05) görülürken, GLOB değerinin ise kontrol grubuna göre önemli derecede azaldığı tespit edilmiştir (p<0.05). ALP, CK, GPT ve GOT değerleri kontrole göre önemli derecede artma elde edilmiştir (p<0.05). Fe değerinin kontrole göre önemli derecede azaldığı (p<0.05) tespit edilirken, Ca, Mg ve P değerlerinin ise kontrole göre önemli derecede arttığı gözlenmiştir (p<0.05). TG değeri kontrole göre önemli bir azalma gösterirken (p<0.05), LDL ve CHOL değerleri ise kontrol grubuna göre artmıştır (p<0.05). Denemede propargite pestisitinin kas dokusundaki birikiminin ise zamana ve doz artışına paralel olarak arttığı (p<0.05) tespit edilmiştir. Sonuç olarak, propargite pestisitinin sazan balığının davranışında ve fizyolojisinde önemli değişikliklere neden olduğu söylenebilir. Bu değişiklikler sazan balığının yetiştiricilikte ve doğal habitatlarda yaşam kalitesini zayıflatabilir.

In this thesis, certain hematological, biochemical and immunological parameters in the blood of common carp (Cyprinus carpio) and accumulation of active substance propargite in the muscle tissue of fish that exposed to different sublethal concentrations of propargite have been researched. Fish were exposed to control (only dechlorinated water), low (0,04125 mg L-1), medium (0,0825 mg L-1) and high (0,165 mg L-1) doses of propargite concentrations for 14 days. On the 14. th day of the study, hematological parameters as, RBC count, Hct ratio, Hb value and MCV values have showed a significant decrease compared to the control (p<0.05), while MCHC was showed significant increase (p<0.05). White blood cell types as percentage of BAS, NEU and MON cells were showed a significant increase compared to the control (p<0.05), while percentage of LYM and EOZ cells were decreased (p<0.05). Immunological parameters of the research as NBT, PKA, LYZ and MPO values were decreased significantly compared to the control group (p<0.05). It has been found that, GLU and ALB values were increased significantly (p<0.05) compared to the control group, while GLOB value was decreased (p<0.05). ALP, CK, GPT and GOT values were increased significantly compared to the control (p<0.05). It has ben determined that, Fe value was decreased significantly compared to the control (p<0.05) while Ca, Mg and P values were increased significantly (p<0.05). TG value was showed a significant decrease compared to the control (p<0.05), while LDL and CHOL values increased (p<0.05). In the study, it has been determined that, accumulation of propargite residue in muscle tissue increased through the raise of time and dose (p<0,05). In conclusion, it can be said that propargite causes significant changes on behavior and physiology of common carp. These changes can weaken the common carp's life quality in cultivation and natural habitats.