Erken Cumhuriyet Döneminde Türk Kadınını Modernleştirme Girişimleri, Türk ve Dünya Basını (1926-1934)

Abstract

1923 sonrasında Türk toplumunu modernleştirmek amacıyla siyasal ve toplumsal hayata ilişkin radikal değişiklikler gerçekleştirmeye başlayan Cumhuriyet’in bu konudaki en önemli hedeflerinden birisi Türk Kadınını “özgürleştirmek” ve sosyal statüsünü erkek ile eşit seviyeye getirmekti. Bu, çağdaşlaşmanın ve devrimlerin yerleşmesi konusunda oldukça önemli ve gerekli görüldü. Bu amaçla; bir taraftan Türk kadını, görsel olarak kendisini ifade etmesi konusunda cesaretlendirilirken diğer taraftan daha nitelikli iş kollarında çalışması teşvik edildi ve istediği herhangi bir mesleği icra edebileceğine dair bir güven algısının yerleştirilmesine çalışıldı. Yasal boyutta 1926 yılında Medeni Kanun’la başlayan bu süreç, 1934 yılında kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesiyle zirveye ulaştı. Bu adımların atıldığı süreçte kadınların yeni haklar konusunda bilgilendirilmesi, bilinçlendirilmesi, kamuoyunun tepkisinin ölçülmesi konusunda Türk basını teşvik edici, ve cesaretlendirici önemli bir görev üstlendi. Bu süreçte ayrıca Avrupa ve dünya basını da Türk kadınının kazanımlarını ilgiyle takip etti, kadınların modernleştirilmesi konusundaki girişimlere yönelik oldukça olumlu bir tutum benimsedi ve kaleme alınan yazılarla Türkiye’deki değişim sürecinin dünya kamuoyuna aktarılması sağlandı. Bu çalışmanın amacı 1926 yılından 1934’e kadar Türk kadınının değişim sürecini Türk ve dünya basını üzerinden ele almak ve analiz etmektir.

Having aimed at modernizing the Turkish society, the Turkish Republic began to make radical changes in political and social life in after 1923. In this regard, one of the most important goals of the new regime was to “free” woman and bring her social status equal to man. This was seen as an important element in modernization and the settlement of the revolutions. For this purpose, on the one hand the Turkish woman was encouraged to visually express herself, and on the other hand an intense effort was put into effect in order to encourage her to work in more qualified jobs and to place a sense of confidence that she could perform any job she desired. At the legal level, this process, which started with the Civil Code in 1926, reached its peak in 1934 when women were given the right to be elected and elected. In the process, the Turkish press has undertaken an important task in informing and raising awareness of women’s rights and of measuring public reaction. This process was also followed the European and the World Press with a great interest. Europe and the world press adopted a positive attitude towards the women modernization attempts and informed the world public opinion was about the changes in Turkey. The aim of this study is to analyze the process of change of Turkish woman from 1926 to 1934 through the Turkish and the world press.