Hadislerde geçen hayır ve şer kavramlarının İslâm düşüncesindeki yansımaları

Abstract

İslâm düşüncesinin en temel meselelerinden biri olan hayır-şer problemi, Hz. Peygamber’in hadislerinde de kendine yer bulmuştur. Daha sonraki dönemlerde konu ile ilgili olarak ortaya konan fikirlerin âyet ve hadislerde nasıl ele alındığı, fikirlerin oluşumuna nasıl etki yaptığı, araştırmaya değer bir konudur. Biz bu makalede hadislerde geçen hayır-şer kavramları ışığında, tarihi süreç içerisinde kelam ve felsefe ekollerine ait düşünürlerin bu konudaki düşüncelerini ve konu ile ilgili tartışmaları inceledik. Çalışmamızda kader meselesi bağlamında hayır ve şerrin insanın elinde olup olmadığını tartıştık.

The good-evil problem, being one of the principal subject-matters of Islamic thought, exists in the sayings of the Prophet Muhammad, too. How the ideas that were put forward in later stages were dealt with in the Qur’anic verses and the Prophetic sayings, how they influenced the formation of ideas, are an important issue. In this article, we will also, in the light of the terms khair/good and sharr/evil occurring in the Prophetic sayings, investigate what the thinkers belonging to the schools of theology and philosophy think about this issue and examine the controversial points. By doing so, we will try to shed some light on the topic. In our study, the question whether good and evil are in the hand of man is discussed and the topic of fate is also naturally included in this discussion.