Bizans Dönemi’nde Kherson

Abstract

Bu çalışmada Bizans Dönemi’nde (400-1453) Kırım Yarımadası özellikle bu yüzyıllarda Bizans’ın ileri karakolu olan Kherson’un tarihi, ekonomisi ve coğrafi özelliklerinin yanı sıra onun kültürü araştırılmıştır. Araştırma sırasında Kherson Bizans Dönemi’nde Bizans’ın ileri karakolu olduğundan dolayı onun kültürünün Bizanslaşmış olduğunu fark ettik. Bizans’ta gerçekleşen her olay Kherson’a yansımaktaydı (İkona kırıcılık döneminde (726-840) Bizans’tan kaçan keşişler buraya yerleşirdi). Bizanslaşma en çok mimaride ve sanatta görülmekteydi. Kherson’un tarih ve kültürünün Bizans tarihi ve kültürüyle paralellik gösterdiğini, fakat bunların yanı sıra Kherson kültürünün Suriye, Mısır, Kafkasya, Güney Kafkasya ülkeleriyle de ilişkisinin olduğunun da farkına vardık. Konuyu araştırırken ilk başta Kırım bölgesi ve Kherson’nun tarihi ve coğrafi özellikleri, sonra Bizans Dönemi’nde Kherson mimarisi, yapı ve çatı örtü malzemeleri ve el sanatları ürünleri incelendi. Mimari bölümü kale surlarını, dini kompleksleri, kiliseleri, haçvari yapılar ve nekropol’u kapsamaktadır. Yapı ve çatı malzemeleri araştırılırken dönemin kiremitleri ve üzerlerindeki damgalara dikkat edildi. El sanatları bölümü dönemin maden ve seramik ürünlerini içermektedir. Seramikleri incelerken bulduğumuz tüm anforaları tiplere ayırdık ve Kherson’da bulunan sırlı ve boya yazılı seramikler ve 12-14. yüzyılları Bizans ve Selçuklu sgraffito seramikleri ele alındı. En son Bizans Dönemi’nde Kherson ticareti araştırıldı.

In this work were researched the Crimean Peninsula, especially the politic, economic and culture’s history and the geographical features, trade and material culture of Kherson in Byzantine Period (400-1453). İn Byzantine Period Kherson is the outpost of Byzantium, therefore during of our research we realize that Kherson’s culture was influenced by Byzantine culture. Each event that took place in Byzantium was reflected in Kherson (In icon-breaking period (726-840) the Byzantine fleeing monks were settled in Kherson). All this inspirations were affected in architecture and handicrafts. History and culture of Kherson were paralleled by Byzantine’s one at but along with it we realized that Kherson’s culture was influenced also by culture of Syria, Egypt, Caucasia and South Caucasus. At first during our research we researched the history and geographical features of the Crimean Peninsula and Kherson, then we researched the architecture, building and roofing materials and materials of fine arts. The part of architecture contains the castle walls, the religious complexes, churches, the cruciform structures and necropolis. During of research of the building and roofing materials importance was given to tiles and stamps on their. The part of fine arts contains the metal, the ceramic and potteries. We devided all founding amphoras to types and researched the glazed and painted ceramics and the Bizantine and Seljuks sgraffito ceramics of 12-14 centuries. At the end the trade of this region was researched in Byzantine Period.