14-18 yaş ergenlerde ailede kronik hastalığa sahip birey olmasının yaşam kalitesine etkisi
Abstract
Amaç: Çalışmamızda 14-18 yaş ergenlerde ailede kronik hastalığa sahip birey olmasının yaşam kalitesine etkisini belirlemeyi amaçladık. Yöntem: Kesitsel analitik desendeki bu çalışmaya Çanakkale il merkezi ve Kepez beldesindeki lise düzeyindeki okullarda eğitim gören 734 öğrenci katılmıştır. Katılımcılar sosyodemografik veri formu, ailedeki kronik hasta birey ve hastalığı ile ilgili sorular, KIDSCREEN-52 Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesi Ölçeği ve Bakas Bakım Veren Etki Ölçeğini doldurmaları istendi. Bulgular: Katılımcılarının 169'unun (%23,0) evinde en az bir kronik hasta birey bulunmaktadır. Ailesinde kronik hasta birey olan katılımcıların fiziksel iyilik hali, boş zaman, aile ve ev yaşamı, finansal kaynaklar alt boyutlarının skorları ailesinde kronik hasta birey olmayanlardan anlamlı daha düşük; genel duygulanım ve sosyal kabul ve zorbalık alt boyutlarında anlamlı daha yüksektir. Sonuç: Bu çalışmada ailesinde kronik hasta birey olan katılımcıların fiziksel iyilik hali, boş zaman, aile ve ev yaşamı ile finansal kaynaklar alt boyutlarının skorları ailesinde kronik hasta birey olmayanlardan anlamlı daha düşük iken genel duygulanım ile sosyal kabul ve zorbalık alt boyut skorları anlamlı daha yüksek tespit edilmiştir. Bu çalışmaların daha çok yapılması ailesinde kronik hasta birey olan veya kendisi kronik hasta olan öğrencilerin rehberlik servisleri tarafından tespit edilip olumsuz etkilendikleri alanların değerlendirmesi yapılarak yaşam kalitelerini yükseltecek müdahalelerin yapılması açısından faydalı olabilir. Anahtar kelimeler: Çocuk, ergen, yaşam kalitesi, sağlıkla ilgili yaşam kalitesi, kronik hastalıklarda yaşam kalitesi, kronik hastalıklar ve aile Objective: In our study, we aimed to learn that having a family member with a chronic disease affects the quality of life of adolescents aged 14-18. Method: 734 students studying at high school level in Çanakkale city center and Kepez town participated in this cross-sectional analytical design study. In the survey form sent to the participants via Google forms, the participants were first asked to fill in the sociodemographic data form and the KIDSCREEN-52 health-related quality of life scale, then questions about the chronically ill individual in the family and his illness, and finally the Bakas caregiver impact scale, in which the participants evaluated the caregiver. Results: 169 (23.0%) of the participants have at least one chronically ill person at home. The scores of the physical well-being, leisure time, family and home life, and financial resources subscales of participants with a chronically ill family member were significantly lower than those without a chronically ill family member; It is significantly higher in general affect and social acceptance and bullying sub-dimensions. Conclusion: In this study, the physical well-being, leisure time, family and home life, and financial resources subscale scores of participants with a chronically ill family member were significantly lower than those without a chronically ill family member, while their general affect, social acceptance, and bullying subscale scores were significantly higher. Conducting more of these studies may be beneficial in terms of identifying students who have a chronically ill family member or who are chronically ill themselves by guidance services, evaluating the areas where they are negatively affected, and making interventions that will improve their quality of life. Keywords: Child, adolescent, quality of life, health-related quality of life, quality of life in chronic diseases, chronic diseases and family
URI
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=weFMBHaUra8rsS5wi2bmHP8tF1ZhgL_nx26HG4dRlh0jiRuYjpbsIt_3JDrVe7Wyhttps://hdl.handle.net/20.500.12428/12411